‘Gezonde E-nummers’

Recent nam Tiny van Boekel, voorheen hoogleraar Voedselkwaliteit aan de Wageningen Universiteit, afscheid. In zijn afscheidsrede benadrukte hij het belang van voedselbewerkings- en -conserveringstechnologieën, waardoor ons voedsel nu veiliger en gezonder is dan ooit. Consumenten zijn echter steeds kritischer over verschillende vormen van voedselbewerking (processing) en toevoegingen. Blijkbaar zijn we vergeten waar deze technologieën voor dienen. Slechts zelden vallen er nog slachtoffers door bedorven voedsel. Eenzelfde trend zien we bij vaccineren. Dankzij grootschalige vaccinatieprogramma’s zijn we al decennia verlost van vervelende en potentieel dodelijke infectieziekten zoals tetanus, polio en mazelen. Nu we niet meer met de gevolgen van deze ziekten geconfronteerd worden, zien we de noodzaak tot vaccineren steeds minder.

Slechts zelden vallen er nog slachtoffers door bedorven voedsel

Positief effect

De huidige discussie over de veiligheid van zogenaamde E-nummers is vergelijkbaar. Er zijn momenteel zo’n 350 verschillende stoffen die, na uitgebreid testen, toegelaten zijn als toevoeging in voedselproducten. Deze stoffen hebben een positief effect op kleur, smaak, textuur of houdbaarheid. Ze hebben een E-nummer gekregen, juist om aan te geven dat het een veilige toevoeging betreft. Er zijn synthetische en natuurlijk E-nummers. Natuurlijke E-nummers worden uit planten of dieren gewonnen; synthetische komen uit de fabriek. In beide gevallen zijn ze veilig, het gaat immers om dezelfde chemische verbinding.

Er zijn momenteel zo’n 350 verschillende stoffen die, na uitgebreid testen, toegelaten zijn als toevoeging in voedselproducten. – Foto: ANP

Aanbieden met clean label

Door de kritische houding van consumenten ten aanzien van E-nummers proberen fabrikanten hun producten met ‘clean label’ aan te bieden. Dat wil zeggen: zonder vermelding van E-nummers op het etiket. Daar zijn allerlei trucjes voor. In plaats van E330 vermelden ze ‘citroenzuur’. Dat is hetzelfde, maar klinkt beter. Of er wordt in plaats van citroenzuur een vruchtenconcentraat toegevoegd. Dit bevat ook citroenzuur, maar hoeft niet als zodanig vermeld te worden. In plaats van glutamaat (E621), een veelgebruikte smaakversterker, kun je een gistextract met hoog gehalte glutamaat toevoegen.

Met name populaire superfoods bevatten veel E-nummers

Groen, smaakvol en gezond

Veel E-nummers komen van nature voor in land en tuinbouwproducten. Naast vezels (E460) gaat het om conserveermiddelen, antioxidanten, organische zuren en kleurstoffen zoals vitamine C (E300), citroenzuur (E330), appelzuur (E296), chlorofyl (E140), caroteen (E160a) en lycopeen (E160d). In de bewaring van groenten en fruit doen we er doorgaans alles aan om de E-nummers zo lang mogelijk op peil te houden, zodat producten mooi groen, smaakvol en gezond de bewaring uit komen.

Met name populaire superfoods, met vermeende gezondheidsbevorderende eigenschappen, bevatten relatief grote hoeveelheden E-nummers. In dit licht is het opmerkelijk dat de voedselindustrie juist werkt aan het E-nummervrij maken van hun producten. Wie houdt wie nu voor de gek?