Gesneden groente nog lang niet uitontwikkeld

Het segment gesneden groente doet het in de winkels nog steeds beter. Dat zou het ook voor telers steeds aantrekkelijker moeten maken om voor dit segment te produceren. Wat zijn de ontwikkelingen? Waar moet de producent zich op richten? Waar komt in de toekomst meer vraag naar?

Keurmerken

Alle groentesnijderijen werken met keurmerken. De bekendste is On the way to PlanetProof. Albert Heijn heeft een eigen keurmerk: Beter voor Natuur & Boer. Telers moeten dus vooraf een keuze maken in hun afzet. Alles bij Hessing Supervers wordt op contract ingekocht met in het contract prijs en volume. Hessing biedt dus voorafgaand aan het teeltseizoen de garantie op een volume tegen een vaste prijs. Hessing belooft deze afspraken na te komen. Frank Hessing, directeur van Hessing Supervers: “Het blijft een keuze, of je met die prijs je kostprijs kan terugverdienen. Verder is het natuurlijk gewoon leuk om met Hessing zaken te doen”, zegt hij met een lach. Evengoed wijst Hessing op het ingebouwde voordeel van het keurmerk van Albert Heijn, dat er ook aandacht is voor het verdienmodel van de producenten.

Kwaliteit in contractteelt

Gerrit van Gelder, directeur van Van Gelder, koopt zelf in, landelijk maar ook in het buitenland. Veel contacten lopen via handelshuizen, maar ook rechtstreeks bij telers en andere producenten. In Nederland maken ze veel gebruik van contractteelt, vaak jarenlang met dezelfde telers. Van Gelder: “Daarin staat kwaliteit voorop. Wij leveren niet aan de retail. Wij stellen hoge eisen, dat past niet bij iedere ondernemer. Voor die betere kwaliteit mag ook een hogere prijs voor gerekend worden. Zo behouden wij onze goede relaties.”

Inkoopcontracten

Snijpunt, de groentesnijderij van Harvest House, werkt met inkoopcontracten, maar koopt ook bij op de dagmarkt. Alle producten voldoen aan de gestelde eisen. Die kunnen divers zijn. Mark van der Salm, directeur Snijpunt: “Wij voldoen aan het zogenaamde Chain of Custody-certificaat. Al onze producten voldoen aan GlobalGap, maar met deze certificering hoeft onze klant niet alle leveranciers te controleren.” Ook een QR-code voor Duitsland of een BRC voor Engeland kan Snijpunt leveren. Van der Salm: “In de wereld van de voedselproductie zijn erg veel keurmerken. Veel eisen komen op hetzelfde neer. Het vraagt alleen erg veel administratie.”

Meer maar kleinere verpakkingen

Alle groentesnijderijen en verwerkers zien een groei in gesneden groente en voorbewerkte groente. Gemaksverpakkingen in de supermarkten als voorgesneden gemixte groente nemen nog steeds toe, maar verspakketten groeien nog harder. Hessing ervaart het als een rare periode en kan echt niet voorspellen welke kant het op zal gaan. Aan de ene kant heeft corona niet veel veranderd, dezelfde ontwikkelingen zien ze nu nog. Maar door de inflatie staat de afzet in volume onder druk. Die groei kan te maken hebben met de samenstelling van de huishoudens. Van Gelder focust, mede door de eigen winkels, op een ander aspect van de ontwikkelingen. “De jongere generaties gaan steeds meer voor kleinere hoeveelheden en bij voorkeur halffabricaten zoals wok- en roerbakgroente, salades, maar ook smoothies.” Het is geen nieuws, maar bijvoorbeeld hele kroppen andijvie of zelfs ijsbergsla belanden niet in de winkelwagen van millennials.

Duitsland blijft achter

De groei in afzet van voorgesneden groente lijkt trouwens een voornamelijk Nederlandse aangelegenheid. Volgens Wilco van der Berg van GroentenFruitHuis is het percentage van gesneden groente in Nederland 35% van de uitgaven aan groente. In België is dat slechts 13% en in Duitsland een schamele 5%. Dat hier een potentiële grote groeimarkt ligt, wordt door alle snijderijen onderschreven. Echter, het probleem is niet eenvoudig.

Van der Salm van Snijpunt beaamt de drempel in Duitsland. “Het doorbreken van de heersende opinie daar: je bent een luie kok als je niet zelf je groente snijdt, is de grote uitdaging. Tot nu toe heeft geen retailer er vol op in gezet.” Veel Nederlandse groentesnijderijen hebben productielocaties in Duitsland. Hessing heeft wel een grote productielocatie geopend in Venlo. Natuurlijk vlak bij een van de grootste tuinbouwgebieden van Nederland, maar ook dicht bij het Ruhrgebied als afzetgebied. Hessing: “Duitsland heeft een ander bestedingspatroon, maar is ondanks dat percentage een grote markt met 85 miljoen mensen!”

Horeca en instellingen

Van Gelder “Wij leveren binnen de Benelux, waarbij we veel instellingen en horeca ontlasten door veel voorwerk voor ze te doen. Dit segment groeit. Dat is in de Benelux-landen niet anders. Het aanbod in de winkel wel, daar blijven kant-en-klare mixen achter in groei.”

Van der Salm: “In Duitsland maken alleen restaurants gebruik van gesneden groente en bewerkte groente.” Snijpunt koopt ook producten in van niet-leden, zoals bloemkool, broccoli, radijs en pompoen. Van der Salm: “De verwerking van deze producten vraagt veel specialisme. Wij kunnen niet alleen de roosjes leveren, maar verwerken de broccolistronk ook tot broccolirijst en julienne sliertjes.”

Nieuwe technieken gesneden groente

Iedere verwerker is altijd op zoek naar slimmere, betere manieren van verwerken. De focus daarbij ligt op het minimaliseren van verliezen, het verbeteren van de houdbaarheid en de certificering van de producten, maar ook van het proces.

Van der Salm: “Wij leveren een halffabricaat aan grotere en kleinere snijderijen. Daarmee verzorgen wij voor hen een stukje van de productielijn waar wij ons in hebben kunnen specialiseren. Deze positie in de keten betekent wel dat wij heel flexibel moeten zijn en snel moeten kunnen meebewegen in de markt. De ontwikkelingen bij de groentesnijderijen, die de retail en andere gebruikers als restaurants en ziekenhuizen bedienen, staan ook niet stil. Wij moeten steeds onze meerwaarde bewijzen.”

Een voorbeeld van die meerwaarde is de nieuwe techniek, waarbij Snijpunt machinaal ook kromme komkommers kan verwerken tot het halve maantje dat je in kant-en-klare salades aantreft. De zaadjes moeten eruit gehaald worden om de houdbaarheid te verbeteren. Deze komkommers zijn lastig te verwerken door hun grillige vormen.

Eiwittransitie

Het produceren van plantaardige eiwitten is goed mogelijk in Nederland, en de markt voor vegetarische producten neemt toe. Echter, tot nu toe kunnen akkerbouwers geen geld verdienen aan veldbonen of andere vlinderbloemigen. De sleutel tot succes zou kunnen liggen bij de verwerkers. Kunnen zij meer marge behalen en een betere prijs betalen aan de producent?

Het is tekenend voor de samenwerking dat Van Gelder in gesprek is gegaan met akkerbouwers over de verwachtingen voor de toekomst. Van Gelder ziet ook de toename in de groei van vleesvervangers. Daar ziet hij een kans voor akkerbouwers en tuinders. “Van cassave kunnen we vegetarische garnalen maken, maar van rode bieten kunnen we heerlijke hamburgers maken en met peulvruchten is natuurlijk ook heel veel mogelijk. In het Experience Center kunnen we een heel gangendiner aanbieden, volledig vegetarisch waarbij we de dierlijke producten echt niet missen. Dit is een grote kans voor onze producenten.”