Gemeenten testen systeem dat meerwaarde laat zien bij nieuwbouw kassen

Gemeenten draaien een proef met een systeem waarin bedrijven bij nieuwbouw eerst tonen hoe huisvesting van arbeidsmigranten uitpakt voor de regio. Vooral de glastuinbouw wordt genoemd.

Dat blijkt uit antwoorden van minister Van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Zij werd gevraagd of meer glastuinbouw, distributiecentra of slachterijen nog wel wenselijk is in Nederland. De huisvesting van arbeidsmigranten leidt te vaak tot druk op de woningmarkt of andere voorzieningen en niet elke bedrijvigheid leidt tot een brede welvaartverbetering.

Van Gennip vindt het onjuist een hele sector als glastuinbouw een negatieve beoordeling te geven over de bijdrage aan de brede welvaart, waarbij maatschappelijke kosten en baten zijn afgewogen. Daarvoor zijn de verschillen tussen de glastuinbouwbedrijven te groot. De lat wordt wel hoger gelegd voor nieuwe bedrijvigheid, als het aan de minister ligt. “De geopolitieke ontwikkelingen en de toegenomen druk op de woningmarkt, arbeidsmarkt, beschikbare ruimte, elektriciteitsnet en de uitdagingen op het gebied van stikstof maken de noodzaak voor focus op kwaliteit alleen maar groter. We kunnen en willen niet alles meer faciliteren”, schrijft ze in antwoorden op Kamervragen. Bedrijven in een bedrijfstak worden dus niet per se anders behandeld. “Het kabinet werkt aan een economie met vier pijlers: een duurzame, innovatieve en weerbare economie waar de samenleving van meeprofiteert. Het kabinet sluit geen sectoren categorisch uit.”

Pilot effectrapportage

Wel kan de overheid nieuwvestiging aan strengere regels koppelen. “Door middel van de effectrapportage bij nieuwe bedrijvigheid, zoals deze nu door de VNG in pilotvorm wordt getest, kunnen zowel lokale overheden als het bedrijfsleven vroegtijdig worden aangespoord om na te denken over de effecten van de arbeids- en huisvestingsbehoefte in de gemeente en regio.” Zo moet de effectrapportage meer bewustwording creëren bij bedrijven en overheden over mogelijke misstanden bij de huisvesting en onnodige druk op voorzieningen in de regio.

Nederland streeft naar een economie waarbij bedrijven bijdragen aan een brede welvaart. Nu wordt te vaak alleen naar economische groei gekeken. Hierbij hoort ook het inzetten op innovatie. Ook op de arbeidsmarkt moet dat leiden tot meer hoogwaardige banen. De arbeid is schaars en moet ingezet worden op bedrijven met zo groot mogelijke bijdrage aan die brede welvaart, stelt Van Gennip.