Geen kunstmest maar varkensmest voor de fruitbomen

Voor bloesem is het nog te vroeg. Niettemin is half maart aan alles merkbaar dat het voorjaar op komst is. Dit spoort varkenshouder Marcel Merkens en zijn medewerker aan om flink op het gas te trappen van hun smalspoortrekkers waarmee ze drijfmest uitrijden in boomgaarden. Ze zijn momenteel in Eck en Wiel aan het werk. Op een bedrijf dat appels en peren teelt. De percelen zijn goed bereikbaar en meerdere hectare groot. Beide zaken komen de capaciteit vanzelfsprekend ten goede. Vandaag verwacht de varkenshouder zodoende zeker 200 kuub drijfmest uit rijden. Achter de trekker van Merkens hangt een vijf kuubs tank met bemester. Zijn medewerker kan drie kuub laden.

_{Lees verder onder foto}

Marcel Merkens (41) in Ingen heeft een bedrijf met 1.200 zeugen en runt samen met zijn broer Jacco een loonbedrijf.

Voorjaarsgift met varkensdrijfmest

Flink doorrijden met de bemesters is nodig, want binnen een uur is de tankwagen die de mest aanvoert weer terug. Dan moet de overslag weer bijna leeg zijn. Het laden gebeurt in Ingen, op het zeugenbedrijf van Merkens. Dat is zo’n drie kilometer verwijderd van het fruitbedrijf.

De fruitteler wil een voorjaarsgift toedienen van twintig kuub varkensdrijfmest per hectare. Het is de bedoeling om eind april nog een drijfmestshot te verstrekken van tien kuub per hectare. Door de hoge prijs wil de fruitteler dit seizoen voor het eerst volledig afzien van kunstmest. https://www.boerderij.nl/anders-rekenen-met-peperdure-kunstmest

We hebben contact gehad met onze klanten. Stuur maar gewoon een factuurtje, zeiden ze

In de varkensdrijfmest zit gemiddeld 1,5 tot 2 kilo fosfaat per ton en maximaal 2,5 kilo stikstof. Dit zijn relatief lage gehalten omdat voornamelijk zeugenmest wordt uitgereden, gemengd met mest uit de biggenstal. De bemesters zijn ook niet ontworpen om dikkere mest, zoals van vleesvarkens, te verdelen, legt Merkens uit. Dan gaat de boel verstopt zitten. De gehalten van de mest zijn tamelijk constant doordat de tankwagenchauffeur per vracht steeds uit twee putten zuigt.

_{Lees verder onder foto}

Twee bouwlandkouters maken een sleuf in de grond waar de varkensmest in loopt.

Gericht bemesten

Doordat de mest uit de container wordt gezogen zitten de tanks in een mum van tijd vol. De beide trekkers rijden af en aan. De mest wordt ondergronds en pleksgewijs toegediend, vlakbij de wortels van de laagstambomen. Twee bouwlandkouters maken een sleuf in de zware, Betuwse klei waar de gier in kan lopen. De kouters zijn gemonteerd op een stalen kokerprofiel dat in breedte verstelbaar is en onder de tank hangt. Door de variabele werkbreedte is de bemester geschikt voor diverse openluchtteelten. Achter de tank hangt een graslandbemester om desgewenst de groenstrook tussen de bomenrijen te bemesten. Deze is voorzien van graslandkouters. In dit geval heeft de fruitteler besloten om de groenstrook niet te bemesten. Dat is vorig seizoen nog gebeurd. De bemester voor de groenstrook, achter de zelf ontworpen tank van Merkens, is daarom tamelijk schoon.

Aan de tank zijn een paar opmerkelijke aanpassingen gedaan. Meest in het oog springend is dat de pomp achter de tank zit in plaats van voor. Dit geeft extra ruimte tussen de trekker en tank. Maar ook belangrijk is dat het met deze constructie veel stiller is in de cabine, legt Merkens uit.

_{Lees verder onder foto}

De vrachtwagen laadt een deel zeugenmest en een deel mest uit de biggenstal

Tweede tak

Mest uitrijden bij fruittelers is een tweede tak voor varkenshouder Marcel Merkens en zijn broer Jacco, die een fruitbedrijf heeft. Hij betreft een duobaan. Merkens Mest en Milieu, zoals hun loonbedrijf heet, heeft circa 100 klanten, verspreid over het land. In het uitrijden van de eigen varkensmest gaat nog geen 5% van de tijd zitten. Merkens heeft zijn zeugen in een strostal liggen. Hij heeft daarom ook apparatuur om stalmest uit te rijden. Dat gebeurt niet zoveel, want stalmest is schaars. De drijfmest betreft meestal zeugen- of kalvermest. In de laatste mestsoort zit meer kali, legt Merkens uit. Vooral in de perenteelt is extra kali gewenst.

_{Lees verder onder foto}

Er wordt telkens een strook overgeslagen omdat de groenstrook niet bemest hoeft te worden.

Oorlog heeft effect op prijs

De oorlog in Oekraïne heeft enorm effect op de kunstmestprijs en de afvoertarieven voor varkensmest. De vraag naar dierlijke mest als alternatief voor kunstmest is namelijk gestegen, zodat de afvoerprijs zakt. Dat heeft ook effect op het verdienmodel van de gebroeders Merkens Mest en Milieu. Ze beuren veel minder geld voor de mest die ze van derden aanvoeren en moeten daarom uitrijkosten in rekening brengen. Het tarief houdt Merkens voor zichzelf. Marcel Merkens: “Voor de huidige opbrengstprijs kunnen wij geen mest uitrijden. We hebben daarom contact gehad met onze klanten en voorgesteld om een uurtarief in rekening te brengen. Daarover was weinig discussie. Stuur maar een gewoon een factuurtje, zeiden ze.” De mest van het eigen zeugenbedrijf zet de varkenshouder onbewerkt af bij fruittelers dicht in omgeving. Daarvoor is hij alleen transport- en uitrijkosten kwijt.

_{Lees verder onder foto}

Draagkracht grond geen probleem

Het mest uitrijden wordt dit jaar dus ook weer betaald en de gebroeders zitten weer midden in het seizoen. Het weer zit ook mee. Na een kletsnatte februarimaand drogen de percelen in maart gigantisch hard op. De draagkracht van de grond is geen probleem. De trekkers met bemesters laten geen enkel spoor achter tussen de bomenrijen. Tijd om nog langer te praten heeft Merkens daarom ook niet. Hij moet weer door, want de anders staat de chauffeur van de tankwagen de wachten.