Geen eenzijdig beeld schetsen van Crispr-Cas

Donderdag 13 april werd de Zembla-reportage ‘Sleutelen aan Zaad’ uitgezonden over genetische modificatie en Crispr-Cas in de gewasveredeling. Zoals we gewend zijn van Zembla staat de conclusie van het programma al bij voorbaat vast en wordt gedurende dit programma naar deze conclusie toegewerkt. De conclusie was, kort samengevat, dat deze technologie niets toevoegt en dat Crispr-Cas alleen maar goed is voor Big Agro.

Alle GMO-technieken op een hoop gegooid

Om deze conclusie te ondersteunen worden een aantal trucs gebruikt. Eerst mogen voorstanders aan het woord en vervolgens mogen selectief uitgekozen tegenstanders de argumenten verwerpen, dit gebeurt niet in een discussie maar in opnamen die zodanig achter elkaar gesneden worden zodat het gewenste frame overblijft.

Ook worden in de reportage alle GMO-technieken op een hoop gegooid. Zo wordt er veel tijd besteed aan erosie en resistentie van onkruiden als gevolg van continuteelt van round-up ready soja in combinatie met slechte landbouwpraktijken. Dit wordt dan ook weer als argument gebruikt om Crispr-Cas niet toe te laten.

Als laatste worden de wetenschappers die Crispr-Cas als een goede techniek beschouwen, neergezet als lobbyisten voor Big Agro of afhankelijk van bedrijven voor financiering, dus per definitie onbetrouwbaar.

Verkeerd beeld

Het beeld wat achterblijft is dat techniek slecht is en natuur goed, dat Big Agro slecht is en small farmers goed zijn, dat bedrijven (met bijbehorende wetenschappers) slechte producten pushen tegenover arme onwetende consumenten.

Zoals we allemaal weten is het in werkelijkheid allemaal een stuk genuanceerder. Crispr-Cas is niet gevaarlijk maar het zal ook niet alle problemen oplossen. Maar het is wel handig om het gereedschap naast alle andere beschikbaar te hebben om tot een duurzame toereikende gewasproductie te komen.

Het is wel handig om Crisp-Cas als gereedschap naast alle andere beschikbaar te hebben

Alleen in de aardappel is met Crispr-Cas al phytophtora-resistentie ingebouwd, het gehalte aan acrylamides verlaagd, verkleuring van geschilde aardappelen tegengegaan en vorstresistentie ingebouwd. Dit alles leidt dus tot een gezondere aardappel, geteeld met minder chemicaliën, met minder risico en die langer houdbaar is in het schap. Daarnaast is aangetoond dat er in gewassen als mais, citrus, rijst, soja en druiven werkende resistenties zijn ingebouwd tegen een breed spectrum aan ziektes.

Zorgvuldig afwegen van argumenten

Om de waarde van technieken en methodes in de voedselproductie te bepalen zal er een open discussie nodig zijn waarin alle argumenten voor en tegen zorgvuldig afgewogen worden door mensen die kennis van zaken hebben. Dan helpt het niet als zogenaamde ‘onderzoeksjournalisten’ een goed-fout of zwart-wit beeld schetsen op basis van emotie en hun gelijk willen halen door een eenzijdig beeld van de werkelijkheid te schetsen.