Fair Produce in witlof staat op de rand van introductie. Er werd twee jaar gewerkt om tot een op de witlofsector toegesneden methodiek te komen. Die methodiek is op drie witlofbedrijven getoetst en praktijkrijp bevonden.
LTO, vakbonden en Frugi Venta vormen het bestuur van Fair Produce. Zij ontwikkelden op basis van de normen uit de champignonsector, een normenset die geschikt is voor andere sectoren, zoals de witlofsector. Het gaat daarbij om het toetsen op goed werkgeverschap. Dan gaat het om zaken als het juiste loon betalen, contracten, huisvestingseisen (toegespitst op veiligheid en voorzieningen), pensioenpremies afdragen, verlofregistratie en uitbetalen van reserveringen zoals vakantiegeld. Deels zijn het wettelijke eisen waaraan voldaan moet worden en deels bovenwettelijke eisen. Indien van toepassing wordt er getoetst op een cao.
NEN geen garantie
Een teler moet ook zeker weten dat het personeel dat hij betrekt van een uitzendbureau volgens de wettelijke regels loon betaald krijgt. Op een bijeenkomst van witloftelers in Breda op 24 november tekende Projectleider Gerlof Roubos van Fair Produce daarbij aan dat een NEN-certificering van een uitzendbureau daarvoor niet altijd een garantie is.
Jaarlijkse inspectie
De certificering voor Fair Produce gaat verder dan die voor Grasp, een module die de sociale aspecten op een bedrijf beoordeelt, bovenop de certificeringseiesen voor Global GAP. Grasp is echter een beoordeling en geen certificering. Bovendien bevat Grasp een aantal elementen die onder Nederlandse omstandigheden niet relevant zijn, zoals een verklaring dat er op het bedrijf geen slavenarbeid voorkomt. Er zijn inmiddels vijf inspectie-instellingen die audits mogen uitvoeren voor certificering voor Fair Produce. Bij sommige valt de inspectie voor Global Gap te combineren met Fair Produce. Een teler betaalt alleen de certificeringskosten. Die kunnen per inspectie-instelling verschillen. Een audit gebeurt in principe jaarlijks. Op termijn – als er meer ervaring is met de witlofsector – kan dit, op basis van een risicoanalyse, naar drie jaar gaan. Bij de gewassen prei, spruitkool en ijsbergsla zit Fair Produce nog in de fase van doorontwikkelingen.