EZ viert experimenten als Winterlichtkas

“De glastuinbouw is de meest innovatieve sector in mijn portefeuille”, aldus de staatssecretaris vanmorgen in Bleiswijk. “Ook de sector met de grootste toegevoegde waarde en de hoogste inkomens, waar ik veel ondernemers tegenkom die meedenken met wat de maatschappij wil en die de keten ingaan met complete producten, bewerkt en verpakt zoals de consument dat wil.”

De Winterlichtkas die Van Dam officieel kwam openen is een voorbeeld van wat de sector nog meer in petto heeft: het exporteren van hoogwaardige tuinbouwtechnologie. Van Dam: “Daar heeft Nederland in 2016 € 1,2 miljard mee verdiend, als gevolg van de samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven. Dat is wat we vandaag vieren.”

Bezorgd om financieringsbasis

Voorzitter Nico van Ruiten van LTO Glaskracht Nederland sprak namens de telers wel zijn bezorgdheid uit over de financiering van dit soort onderzoek. “Dit prototype is nog gefinancierd met geld uit het programma Kas Als Energiebron, door alle tuinders bijeengebracht via het Productschap Tuinbouw. Dat geld is eind dit jaar op. Het is aan de regering om het ons mogelijk te maken om alle tuinders te laten meebetalen aan het vervolg op dit onderzoek.”

Dat zou moeten gebeuren door het algemeen verbindend verklaren van het Energiebesparingssysteem Glastuinbouw. Minister Kamp van Economische Zaken is tot op heden vooral bezig geweest met het opwerpen van drempels op weg naar zo’n AVV, aldus Van Ruiten.

10% lichtwinst

De Winterlichtkas is een nieuw kasconcept dat 10% lichtwinst oplevert ten opzichte van een standaard Venlo kas zoals die in 2005 is gebouwd. Die winst kon worden behaald dankzij de combinatie van diffuus glas, een nieuw type schermsysteem en een schermdoek dat veel licht doorlaat. Daarnaast zijn de metalen constructiedelen van de kas wit gecoat, zodat 90% van het licht wordt weerkaatst en het gewas het licht kan gebruiken voor de groei. De winst aan licht zorgt voor een duurzamere teelt omdat de gewassen minder belicht hoeven te worden.

Het is het zevende protoype dat op het ‘Wageningse’ complex aan de Violierenweg in Bleiswijk is neergezet. “Geen concepten die morgen ook meteen in de praktijk worden overgenomen”, aldus directeur Sjaak Bakker van wageningen UR Glastuinbouw. “Maar wel zijn componenten ervan in de praktijk gemeengoed geworden, zoals diffuus gla Het Nieuwe Telen, ontvochtiging door buitenluchtaanzuiging.”

Rendable maken is volgende punt

Nieuw aan de Winterlichtkas is onder meer het extra lichtdoorlatende scherm, dat bovendien anders is opgehangen: niet recht, maar in ‘dakjes’, tegen de lijn van het kasdek in. “Het experimenteren met dit soort kassen is voor afzonderlijke bedrijven niet meer te betalen”, zegt ook Rob Grootscholten van kassenbouwer Bom Groep.

“Deze kas, zoals die hier nu staat, is ook nog niet rendabel. Dat kan ook niet de opzet zijn van zo’n experiment. Die 10% extra licht, 10 procentpúnten hè, dát was de opdracht. En als je dan te praktisch aan de kosten gaat denken, dan kom je daar nooit aan. Nu wel. Hoe dat dan in de praktijk voor de tuinder geld gaat opleveren, dat is het volgende punt om te gaan onderzoeken.”

Extra licht in de Winterlichtkas door de ‘gekartelde’ ophanging van het scherm. -foto: Ton van der Scheer