Eindoordeel: herstructurering glastuinbouw (Stidug) mislukt

De eindevaluatie van de begin deze eeuw doorgevoerde herstructureringsronde voor glastuinbouw via de overheidsregeling Stidug is negatief.

Toen werd 66,6 miljoen euro Stidug-gelden ingezet voor de realisatie van tien nieuwe glaslocaties, zoals Emmen, Waddenglas, Bergerden en Zuidplas. De regeling was te log en werd ingehaald door de ontwikkelingen in de praktijk, zo concluderen onderzoekers. Zo bleek er minder glastuinbouwareaal nodig dan ten tijde van de start van de Stidug werd verwacht. Niet voorzien was dat het aantal bedrijven en het in gebruik zijnde areaal voor de glastuinbouw daalde terwijl de productiviteit bleef stijgen. Dat schrijven onderzoekers van CE Advies in opdracht van het ministerie van EZ

Collectief

De focus op het collectief realiseren duurzame energievoorzieningen botste steeds meer met nieuwe aantrekkelijker individuele energieconstructies als WKK. Opvallend: de jongste herstructureringsopgave voor de Nederlandse glastuinbouw geeft wel voorrang aan die collectieve energie-oplossingen. Overigens zijn Terneuzen, Zuidplas en Dinteloord voorbeelden van succesvolle collectieve energie-investeringen met Stidug. Staatssecretaris Martijn van Dam schrijft in een begeleidende kamerbrief bovendien dat de ontwikkeling van de vestigingsgebieden wel heeft bijgedragen aan een algehele verduurzaming van de glastuinbouw.

Greenportvisie

De beleidsmakers kregen bovendien te maken met een Greenportvisie die deels haaks stond op het Stidug-beleid. Veel glasgebieden lagen op te grote afstand van de Greenports, zo was de mening in de sector. Dat raakte gebieden als Emmen en Waddenglas. De ambities zijn sindsdien behoorlijk bijgesteld, met grote financiële consequenties. Er zijn miljoenen afgeboekt door de provincies en gemeenten op de gronden sindsdien.

Leerpunten

De onderzoekers van CE Advies hebben in opdracht van het ministerie van EZ ook leerpunten getrokken uit het onderzoek. De huidige herstructureringsopdracht – ook in Stidug-gebieden – is meer gebaat bij instrumenten als garanties op leningen. Het ruimtelijke ordeningsbeleid voor glastuinbouw is nu ook niet meer voorbehouden aan de landelijke overheid, maar aan provincies en gemeenten.

Klik hier voor het volledige rapport van CE-advies