‘Een mooie knoflook aan de muur’

Een teler beoordeelt een prei-ras op zijn schachtlengte, bladstand, bladkleur en of het ras gevoelig is voor ziekten of plagen, zoals roest of trips. In het winkelschap beoordeelt de consument diezelfde prei op uiterlijke versheid en het prijskaartje.

Toen Henny Adank ruim twintig jaar geleden in Breda naar de prei op een groenteafdeling van een supermarkt keek, zag hij blauwe kleurschakeringen, structuren in het blad, vormen van het blad, enkele kleurige oranje vlekjes en een mooie ovale groen fluwelen vlek. Hij wilde die prei zo realistisch mogelijk gaan vastleggen in een ‘droge potloodtekening’.

Groente tekenen die er niet als plaatje uitziet

Na de prei volgden nog heel veel andere groente, zoals bloemkool, venkel, asperge, radijsjes, paksoi en witlof; in totaal zo’n 24 stuks. “Ik vind het mooi om groente te tekenen die er niet als een plaatje uitziet. Ik doe 2 tot 3 weken over een tekening van 30 × 30 centimeter en teken aan de hand van foto’s, maar ook met de betreffende groente voor mijn neus op de tekentafel. In de loop van de dagen begint die groente dan natuurlijk wat vlekjes of verkleuringen te vertonen. Door dat in de tekening te verwerken, komt die groente helemaal tot leven.”

Foto: Peter Roek

Tekenen in de genen

De opa van Henny Adank was eind 19e eeuw een regionaal bekende tekenaar, toen nog in zwart-wit. De vader van Adank schilderde en maakte gekleurde tekeningen. Het tekenen zit bij Adank dus in de genen en hij specialiseerde zich in tekenen met een scala aan kleurschakeringen, getekend met alleen droge kleurpotloden met superscherpe, elektrisch geslepen, potloodpunten. Hij noemt zijn techniek ‘streepjes zetten’, maar die streepjes zijn zo dun en zo gelijkmatig dat ze alleen bij heel erg goed kijken nog te zien zijn. Dat is een kwestie van het potlood zo rechtop mogelijk in de hand houden en alle streepjes urenlang met gelijkmatige druk aan het papier toevertrouwen. “Het mooie aan tekenen met een potlood is het pure. Je gebruikt alleen potloden en verder komt er niets aan te pas. Op de kunstacademie vond ik dat al, maar daar vonden ze ‘kleuren’ minderwaardig en deden ze alles behalve tekenen met een potlood. Dat vonden ze daar meer iets voor kleuters of voor een therapie.”

Géén foto’s

Op kunstmarkten waar Adank zijn werken tentoonstelde, zag menig bezoeker zijn tekeningen aan voor foto’s, omdat de tekeningen zo realistisch zijn. Adank gruwelde daarvan, omdat hij dat een belediging voor zijn werken vond. “Bij een foto klik je een keer en het staat erop, het is echt een momentopname. Ik heb er niets mee, ook al zijn ze inderdaad realistisch, net als mijn tekeningen. Maar in een tekening gaan zoveel uren zitten, dat lijkt meer op een opname van een week of zo. Tekenen zie ik veel meer als een ambacht. En als je de uren die in een tekening maken gaan zitten, zou moeten rekenen tegen een uurtarief, dan zouden die tekeningen onbetaalbaar worden.” Om op de kunstmarkten van de opmerkingen af te zijn, hing hij een bord in zijn kraam: ‘Dit zijn géén foto’s!’.

Zo’n 3 jaar geleden was knoflook ineens een hype

Andere onderwerpen

Nou zijn er heel veel groente, maar na er zo’n 24 van getekend te hebben, was voor Adank de uitdaging er wel wat vanaf. “Ik ben toen ook bloemen en planten gaan tekenen en later ook stoffen, broeken, bloezen en gebruiksvoorwerpen. Wel allemaal in dezelfde, mijn zeer realistische, stijl; gewoon door heel goed te kijken hoe iets eruit ziet qua structuur, vorm en kleur. Ik teken trouwens nog steeds op vraag wel groente hoor. Voor geïnteresseerden heb ik nog voorraad. Zo’n 3 jaar geleden was knoflook ineens een hype. Het leek wel of iedereen ‘een knoflook aan de muur’ wilde hebben. Ik heb er toen in opdracht een stuk of 3 gemaakt.”

Kopers en opdrachtgevers

Onder zijn opdrachtgevers bevonden zich geen in groente en fruit actieve bedrijven. “Nee, ik heb door de jaren heen best veel tekeningen mogen verkopen, maar vooral aan mensen die ze ergens in hun huis hebben hangen. Ik verkoop ze inclusief lijst, allemaal in dezelfde soort aluminium lijst met een passe-partout, omdat ik vind dat de tekeningen dan het mooiste tot hun recht komen. Tot enkele jaren geleden maakte ik die passe-partouts nog zelf, tegenwoordig laat ik dat aan iemand anders over. Die maakt passe-partouts met een heel fijn gekleurd randje rondom de tekening met een kleur die past bij de tekening en die de tekening nog een extra accent geeft. Zo komen zo nóg beter tot hun recht.”

Andere kant van de wereld

De meeste kopers komen met zijn werken in aanraking op kunstmarkten en tegenwoordig meer en meer via internet. “Ik heb op heel wat kunstmarkten in Nederland gestaan, bijna in alle provincies. Op sommige dagen verkoop je niets, op andere loopt het gesmeerd. Naar kunstmarkten ga ik niet meer, het is me te veel en te zwaar werk. Maar blijkbaar weten mensen me via internet ook goed te vinden. Ik had laatst een aanvraag van iemand uit Australië. Dat heb ik toen opgestuurd en het hangt aan de andere kant van de wereld ergens aan een muur. Meestal sturen mensen ook foto’s van waar ze mijn tekening hebben opgehangen. Dat vind ik elke keer weer leuk. Het toont de waardering voor je werk. En nee, daar hangt geen knoflook aan de muur.”