Eén landelijke lijn of liever per regio

Schouten breekt een lans voor de regio. Net nu Nederland liever ziet dat Den Haag duidelijkheid geeft.

De laatste jaren hebben regeringen en rijksoverheid allerlei taken van zich af geduwd naar provincies en gemeenten. Opvallende specifieke beleidsterreinen waren bijvoorbeeld de jeugdzorg en – zeker voor tuinders en boeren opvallend – flora- en faunabeheer. Maar ook zoiets breeds als ruimtelijke ordening is meer en meer gedecentraliseerd. Landbouwminister Carola Schouten constateert in de Rede van Fryslan dat dát terrein weer landelijk de aandacht trekt. Maar ze legt zich niet neer bij het weer helemaal terughalen ervan naar de nationale politiek.

‘Rijk en regio samen’

In de traditionele jaarlijkse toespraak aan de Friese Provinciale Staten, die gisteren Schouten vanwege corona online hield, zegt ze: “Ruimte ligt als een belangrijk onderwerp straks op tafel bij de kabinetsformatie.” Maar oog hebben voor wat ruimte betekent voor specifieke groepen en voor hun manier van leven, dat krijgen Rijk en regio alleen samen goed in beeld, benadrukt ze.

‘Regio’ suggereert in die visie meer maatwerk, juist ook voor boeren en tuinders. Want terwijl landelijk deze beroepsgroepen kleine minderheden zijn, kunnen ze in hun éigen’ regio’s nog wél gewicht in de schaal leggen.

‘Kafka in de polder’

Schouten was eerlijk over haar worsteling met het van bovenaf proberen te sturen van de stikstofcrisis. “En hoe frustrerend dat kan zijn voor wie vooruit wil. Zoals de boer die een moderne stal wil, omdat hij daarmee veel minder stikstof uitstoot, maar de bouwvergunning juridisch niet rondkrijgt. Het voelt soms als Kafka in de polder. Ik snap het wel als mensen zeggen: beste overheid, wat wíl je nou eigenlijk?”

Onbegrip aanpak tweede coronagolf

Schoutens pleidooi voor regionaal maatwerk is des te opmerkelijker gezien het groeiend onbegrip over de grotendeels decentrale aanpak van de tweede coronagolf, die daar nog niet door wordt vertraagd. Effectief tegengas op de verzuchting wat die overheid ‘nou eigenlijk wíl’, geeft Den Haag in dit geval zeker niet met meer regionalisering, maar wel met meer duidelijkheid en eenduidigheid.

En dat gaat ook op voor zaken als wildbeheer of voor huisvesting van arbeidsmigranten, wat per provincie en per gemeente anders wordt aangepakt. Maatwerk dat soms goed uitpakt, maar gekmakend oneerlijk aanvoelt als je net aan de verkeerde kant van een regiogrens zit.