Duitse groentehandel: wettelijke eis keten ‘waanzin’

Duitse supermarkten moeten forse wettelijke eisen uitvoeren voor hun ketens. Voor groente en fruit betekent dat prijsdruk en winst voor grote leveranciers.

Het betoog dat directeur Andreas Brüggner van de Duitse koepel voor groentehandel DFHV hield op het Deutscher Obst&Gemüse Kongress, was fel. De Duitse ‘Lieferkettengesetz’ stelt administratieve eisen aan naleving van mensenrechten in binnen- en buitenland, maar is een bureaucratisch monster dat niemand zal helpen. Hooguit helpt het de hele grote groente- en fruitleveranciers die eigen distributie, verwerking en teelt hebben, stelt Brüggner. Zij kunnen nieuwe administratieve eisen het makkelijkst doorvoeren. De groente- en fruitketens met veel telers, exporteurs en importeurs zullen op achterstand komen, vanwege de bureaucratie en de grotere risico’s op wetsovertredingen.

‘Geen vertrouwen in private keurmerken’

De Lieferkettengesetz moet er gefaseerd komen vanaf 2023 en moet mensenrechtenschendingen nu dwingend bestrijden in ketens. Volgens Brüggner wordt met twee maten gemeten omdat de Lieferkettengesetz niet zal gelden voor kleine biologische ketens of boerenwinkels. Ook is het voor Brüggner onbegrijpelijk dat de Duitse overheid niet vertrouwt op de bestaande keurmerken voor arbeid en de afspraken die de groentehandel al in 2007 heeft gesloten met organisaties als Greenpeace.

Hij schetste een toekomst voor zijn leden met enorm veel papierwerk en extra kosten die niet zijn door te berekenen. Dat zal tot prijsdruk leiden bij telers. De overheid kan al die verplichte meldingen bovendien zelf niet verwerken of controleren. Daar is een enorm extra ambtenarenapparaat voor nodig. Ook zijn uitwassen als inzet van illegalen en (seksueel) geweld niet met deze wet te stoppen. Daar is al handhaving voor via strafrecht.

Zwakke plekken in keten tonen

Tijdens het congres reageerde Michaela Streibelt namens de Duitse overheid. Ze is uitvoerend betrokken via de helpdesk Wirtschaft & Menschenrechte der Bundesregierung. “Ik zit hier niet om de wet te verdedigen, maar deze regelgeving is bedoeld om zwakke plekken in de keten aan het licht te brengen.”