Nederlandse pruimtelers hebben nauwelijks verwerkers voor fruit dat niet de schappen in kan. Ook zijn de sorteringseisen te strak.
Dat zegt Frederik Bunt, Nederlands grootste pruimenteler uit Slijk-Ewijk. Hij heeft extra personeel ingezet om de versnelde afrijping bij te houden, maar kan niet voorkomen dat overrijp of ondermaats fruit in de afvalbak verdwijnt.
Deze week zette een Zeeuwse pruimenteler de discussie van droogteproblemen in de teelt op de kaart. Zijn te kleine pruimen werden niet opgenomen in de handel, wat via een facebookbericht tot veel media-aandacht leidde. Verspillingsinitiatieven als Ugly Food Rescuers en Verspilling is Verrukkelijk, maar ook Marqt, boodschappendiensten willen allemaal de pruimen van Hamelink hebben.
Oost-Europese pruimen
Het toont volgens Bunt aan dat de pruimenafzet een ventiel mist, of een vangnet voor dit soort producten. De jamfabrikanten halen hun fruit uit Oost-Europa, en laten het Nederlandse fruit links liggen, zegt hij. Het stoort Bunt dat supermarkten in de media-aandacht de bal kregen toegespeeld doordat de pruimen net 3 millimeter onder de sorteringseisen vielen. “Die norm is er niet voor niets, die hebben we met elkaar afgesproken. We moeten het daar misschien met elkaar over hebben. Dat we de norm in heel extreme jaren kunnen aanpassen.”
Van al het geproduceerde voedsel, wordt 13% al bij de producent #verspild. Dit kan komen door oogstverliezen, overschotten of een afwijkende maat of uiterlijk. De #pruimen van Kees zijn hier een goed voorbeeld van. Het is tijd voor een nieuwe definitie van kwaliteit! pic.twitter.com/mxtwa52ATc
— Instock (@INSTOCK_NL) 24 juli 2018
Bunt krijgt al sinds 2011 te horen van verwerkers dat hij restpartijen niet kan leveren. Zelf denkt Bunt dat het een geldkwestie is. “Het argument van de verwerkers is dat ze blauwe pruimen op het etiket hebben en dat ze volledig beleverd worden door de Moldavische leverancier.” Bunt hoopt dat het verhaal van de Zeeuwse teler de kleine initiatieven bij elkaar tot een vangnet kan leiden. Op de veiling van The Greenery worden fijne pruimen bijna niet aangeboden. De grovere soorten LaZoet en Opal brengen prijzen op tot ruim boven de € 1,50. Het clubras LaZoet van The Greenery lijkt volgens Bunt overigens goed bestand tegen warmte.
Kleine verwerker
Bunt heeft zelfs jaarlijks een klein beetje afzet in de Betuwse kleine verwerker met de lijn Greetje. “Maar dat gaat hooguit om 10 ton. Ik rij de laatste jaren 60 ton uit over het land. De verwerkers kunnen in Nederland zo 200 ton pruimen inkopen. Onbegrijpelijk dat supermarkten niet eisen dat de jam van Nederlandse pruimen moet zijn.”
Bunt heeft afgelopen weken ook ondermaatse vruchten geleverd aan Voedselbank Arnhem. Dat valt in goede aarde bij de voedselbank, maar voor Bunt is het verpakken en leveren een kostenpost.
Zelf verwerken
Niet bij alle pruimentelers is het verwerken een probleem. Kleinere telers hebben eigen verwerkingsmogelijkheden, zoals Kersen- en Theetuin Molenweg in Zoelmond. De vraag naar pruimen is groot, zegt teler Lia van Beusichem. Het bedrijf zet af via eigen winkel en handel. Overrijp fruit wordt verwerkt tot sap voor de landwinkel.