Drijfmestmarkt hoopt op effect dure kunstmest

Met nog een paar weken tot het uitrijseizoen is er niet heel veel spanning op de mestmarkt. Over de hele linie liggen ophaaltarieven voor niet-gecontracteerde varkensmest € 1 tot € 2 per ton onder het niveau van vorig jaar deze tijd. De hoogste prijzen gelden in het Zuidoosten met tarieven van € 20 tot € 23 per ton; de laagste noteringen worden in het midden van het land gemaakt (zie kaartje), maar verschillen tussen de regio’s zijn klein. Voor rundveedrijfmest is met prijzen van € 15 tot € 18 per ton het verschil met vorig jaar beperkt. Prijsniveaus voor rundveemest zitten structureel op een lager niveau en typisch zijn regionale verschillen. Als het uitrijseizoen eenmaal goed is gestart, kunnen prijzen voor varkens- en rundveemest wat verder dalen.

_{Lees verder onder de grafiek.}

Minder aanbod varkensmest

Handelaren merken over het algemeen wat minder aanbod van met name varkensmest, wat vooral te maken heeft met stoppers in deze sector. Ook hebben ze klanten die vanwege de slechte financiële situatie pas willen afvoeren bij lagere prijzen. Overigens benadrukken transporteurs dat het maximaal volrijden van de opslagen in het akkerbouwgebied belangrijk is om in het voorjaar alle mest geplaatst te krijgen. “We moeten nu de auto’s aan het rijden houden om straks geen probleem te hebben”, zoals er een aangeeft.

Hoge kunstmestprijzen

Voor de afzetmogelijkheden en prijsvorming via de binnenlandse markt blijft de afnamebereidheid van de akkerbouw bepalend. De hoop is dat hoge prijzen voor kunstmest voor meer afzet en/of tegen minder of niet bijbetalen gaat zorgen. Prijzen die akkerbouwers bijbetaald krijgen, zijn de afgelopen jaren al flink gedaald en een deel moet al genoegen nemen met gratis mest op het land gebracht. De volgende stap is bijbetalen, wat voor akkerbouwers zowel een principiële als een economische drempel kan zijn.

Als dure kunstmest meer afzet van drijfmest creëert, gaat dat extra ontspanning van de mestmarkt geven. Toch waarschuwen handelaren voor te veel optimisme; een groot deel van de inkoop ligt al vast en er zijn altijd akkerbouwers die geen drijfmest aanvoeren. Positief voor de veehouders is dat over het algemeen wat hardere concurrentie tussen handelaren en transporteurs wordt gevoeld. Daar staan dit jaar echter hogere brandstofkosten voor transport tegenover die iemand moet betalen.

_{Lees verder onder de kaart.}

Indicatieve ophaalprijzen van vleesvarkensmest en rundveedrijfmest per regio, peildatum week 4 (eind januari 2022). Vergeleken met vorig jaar in dezelfde periode liggen prijzen voor varkensmest € 1 tot € 2 per ton lager; bij rundveedrijfmest is het verschil kleiner. Genoemde bedragen zijn bij benadering, per ton inclusief wegen, bemonsteren, transport en opslag van mest, exclusief kosten voor VVO’s.

Indicatieve ophaalprijzen van vleesvarkensmest en rundveedrijfmest per regio, peildatum week 4 (eind januari 2022). Vergeleken met vorig jaar in dezelfde periode liggen prijzen voor varkensmest € 1 tot € 2 per ton lager; bij rundveedrijfmest is het verschil kleiner. Genoemde bedragen zijn bij benadering, per ton inclusief wegen, bemonsteren, transport en opslag van mest, exclusief kosten voor VVO’s.

Moeizame markt rundveemest

De markt voor rundveemest is wat moeizamer; akkerbouwers kiezen eerder voor varkensmest of vaste mest. Om de plaatsing te verbeteren, wordt het product ook gemengd met varkensmest. Veehouders zelf mogen dit jaar zelf pas vanaf 15 maart op maisland uitrijden. Een onzekere factor is of Nederland van Brussel weer derogatie krijgt; als dat niet het geval is komt er dit jaar veel extra rundveemest op de markt.

Weersituatie is bepalend

De meest bepalende factor voor de mestplaatsing en bijbehorende prijsvorming op korte termijn is het weer. In een korte periode moet in het voorjaar veel mest worden verplaatst en uitgereden. Vorst of nattigheid in februari en maart geeft een compleet andere situatie dan dat een vroeg voorjaar losbreekt en loonwerkers zonder beperkingen kunnen uitrijden. In het eerste geval blijft de mest in de opslag en zullen prijzen stijgen; in het tweede geval ontstaat ruimte voor verdere verlaging van ophaaltarieven.

Los van de huidige situatie staan voor de wat langere termijn de signalen nog altijd op groen voor een meer ontspannen mestmarkt met structureel lagere ophaalprijzen. Zo neemt de mestverwerkingscapaciteit nog jaarlijks toe terwijl de veestapel krimpt. Grote onzeker factor is het toekomstig (nieuw) mestbeleid van de overheid en de rol die drijfmest daar nog in heeft.