Doorbraak in appelveredeling

De ontwikkeling van appelrassen versnelt door een beter inzicht in de genetische achtergrond van ziekteresistentie, producteigenschappen en vruchtkwaliteit.

Dat is de verwachting nadat internationale onderzoekers de genetische kaart van appels aanzienlijk verbeterd en gepubliceerd hebben. De kennis ervan ligt nu in lijn met die van tomaat en aardappel. De geneninformatie is openbaar en met name buiten Europa zullen onderzoekers met nieuwe veredelingsmethoden een aanzienlijke versnelling bewerkstelligen, zo is de verwachting.

Vermarkten van appelrassen

Zelf ontwikkelde Wageningen University & Research de rassen ‘Santana’ en ‘Natyra’ met resistentie tegen ziektes. ‘Santana’ heeft als bijzondere eigenschap dat de appels geschikt zijn voor consumptie door de meeste mensen met een milde appelallergie. Natyra komt na introductie in Duitsland nu ook in Nederland op de markt. ‘De bomen zijn niet aan te slepen’, aldus onderzoeker Eric van de Weg van de afdeling Plantveredeling van Wageningen University & Research. De WUR is nog altijd op zoek naar een commerciële partner voor het vermarkten van nieuwe rassen.

Schurftresistenties bepalen in zaad

Met de nieuwe kennis krijgen ook de klassieke veredelaars met deze database de beschikking over een luxe ‘Mercedes’ waar ze het eerst met een oude ‘Lada’ moesten doen. Grofweg wordt met de nieuwe kennis van de appelgenoom de snelheid van klassieke veredeling verdubbeld, maar met nieuwe (in de EU niet toegelaten) technieken als CRISPR-Cas kan de snelheid opnieuw grofweg verdubbelen, verwacht Van de Weg. “Maar ook met klassieke veredeling kunnen we met dezelfde budgetten veel meer bereiken.”

Zo zijn Zweedse onderzoekers met de genetische database in de slag om vruchtboomkanker preciezer in kaart te brengen en daarop te veredelen. In Nederland is nieuwe kennis ontstaan over de rol van genen in bewaring van appels. Van de Weg is zelf betrokken bij schurftonderzoek in Nederland. Straks kan snel van een ontkiemd zaadje ontdekt worden hoeveel en welke schurftresistenties aanwezig zijn in het zaad.

Genoomsequentie van appel

Een internationaal team van wetenschappers, onder wie onderzoekers van Wageningen University & Research publiceert deze week een hoogwaardige genoomsequentie van appel in het tijdschrift Nature Genetics. Het genoom is onderzocht door een internationaal consortium van onderzoeksinstellingen uit Frankrijk, Italië, Duitsland, Nederland en Zuid-Afrika. De hoge kwaliteit van de genoomgegevens, waarin zich meer dan 42.000 vermoedelijke genen bevinden, is verkregen door het gebruik van de nieuwste sequencing technieken.