Het lijkt er vooralsnog niet op dat de huidige discussie in Europa en in Den Haag over de risico’s van neonicotinoïden voor bijen gevolgen heeft voor de toepassing van deze middelen in vollegronds- en glasgroente en in fruit.
De stoffen die onder het vergrootglas liggen, zijn onder andere imidacloprid (Bayer) in Gaucho en Admire en thiomethoxan, de werkzame stof in Cruiser. Beslissingen over de toepassing van de middelen worden op zijn vroegst op 1 juli 2013 genomen. Voor groeiseizoen 2013 verandert er dus niets. De voorgestelde gebruiksbeperkingen zouden gelden voor ‘voor bijen aantrekkelijke gewassen’. In de praktijk heeft dat betrekking op maïs en koolzaad. Beide gewassen maken in de teelt een bloeifase door. Voor sluit- en bloemkool en voor bladgewassen geldt dit laatste niet.
Politiek spel
De mogelijke risico’s van de genoemde stoffen zijn gerapporteerd door de EFSA, (deze instelling is te beschouwen als het CtGb van Europa) na effectonderzoek in gewassen na zaadbehandeling. Er is dus niet gekeken naar het effect van neonicotinoïden na toepassingen als gewasbespuitingen, boldompeling of het bevochtigen van gewassen.
Desondanks deed de Europese Commissie eind januari een conceptvoorstel aan de lidstaten om de inzet van neonicotinoïden verder te beperken, dus niet alleen voor zaadbehandeling, maar ook voor andere toepassingen. De EC ging over tot deze aanscherping op verzoek van Nederland. Kamerlid Esther Ouwehand (Partij voor de Dieren) had hierom gevraagd in een motie in de Tweede kamer, gestoeld op de gedachte dat gebruiksbeperking van neonicotinoïden betrekking moet hebben op alle gebruiksvormen, en niet alleen op zaadbehandeling. In gewoon Nederlands: als neonicotinoïden risico’s kunnen geven na zaadbehandeling, zal het na andere toepassingen niet beter zijn.
Buitenproportioneel
Volgens specialist duurzame landbouw bij gewasbeschermingsfabrikant Syngenta Jan Bouwman ligt het niet voor de hand dat de lidstaten verder zullen gaan dan een mogelijke aanscherping van de zaadbehandeling met neonicotinoïden.” Het ESFA-rapport heeft alleen betrekking op zaadbehandeling. Je mag ervan uitgaan een meerderheid van de landen zich dan ook tot dit onderwerp zal beperken, en niet zal ingaan op mogelijke verdere gebruiksbeperkingen als in de Tweede kamer is bepleit.” Zijn reactie sluit aan bij reacties van sommige EU-landen op het conceptvoorstel van Europese commissie. Zij wijzen erop dat beperkingen op spuittoepassingen niet gefundeerd zijn op een voldoende wetenschappelijke basis, en daarom buitenproportioneel zijn.
Klik hier voor een weergave van de reactie van de gewasbeschermingsindustrie op de (politieke) verwikkelingen rond neonicotinoïden.