‘De natuur heeft het verklooid, nu hopen dat ze het ook herstelt’

“Rijd je rond, dan word je er steeds mee geconfronteerd. Je ziet de schade vooral in gewassen als aardappelen, bieten en maïs. De telers van sla en spinazie zijn de wateroverlast en hagelstorm natuurlijk ook niet vergeten, en daar heeft het ook geld gekost, maar bij hen draait het met nieuwe plantingen tenminste weer.”

De rabarberplanten van Martin Peeters in Venray-Heide kregen na weken met exorbitant veel neerslag in de avond van 30 juni ook de volle laag met hagelbrokken van het formaat tennisbal: bovengronds bleef er van zijn gewassen niets fatsoenlijks over. “Op 7 juli is een herstelbemesting uitgevoerd, dat heeft de loonwerker gedaan. Vijf dagen later konden we zelf ook het veld op. Toen hebben we met een diep werkende cultivator de grond tussen alle rijen los getrokken, om weer lucht bij de wortels te krijgen. Meer konden we niet doen: de natuur heeft het verklooid, het is nu aan dezelfde natuur om het weer te herstellen.”

Inmiddels staat er weer een aardig gewasje, aldus Peeters midden vorige week, en ook gigantische veel onkruid. “We zijn nog wel met een rijenfrees aan de gang gegaan, maar daarmee houd je het in de rij niet schoon. Ik heb op een gegeven moment besloten dat dan maar te laten gaan.”

Afwachten

De planten zijn bestemd voor de vervroeging, daarvoor is belangrijk dat ze over voldoende groeikracht beschikken. Dat is na alle gebeurtenissen niet zeker meer. “Het plan is nu om over 5 weken een paar kisten met planten te rooien. Na 40 dagen in de koelcel zetten we die uit in een schuur. Dan weet je met de oogst – dat is 28 dagen later – of het zin heeft om de planten de komende winter te vervroegen. Zeker is in ieder geval dat we voor 1 februari niets zullen produceren. Onder normale omstandigheden zouden we de vroegste rabarber eind oktober aan het oogsten zijn. Blijkt dat de planten nog niet geschikt zijn voor de productie in de komende winter, dan blijven de planten een jaar langer buiten staan, tot volgend najaar dus. Ik kan er op voorhand niets zinnigs over zeggen, want we hebben deze situatie nog nooit eerder meegemaakt. Het is ook erg vreemd om dit zo mee te maken: we zijn nu bezig om duidelijkheid voor de korte termijn te krijgen, terwijl je normaal jaren vooruit aan het plannen bent, want rabarber is een meerjarig gewas. We hadden bijvoorbeeld vorig jaar en dit voorjaar niets meer aangeplant, omdat we over voldoende beschikten om voorlopig vooruit te kunnen met de productie. Als ik door deze omstandigheden in 2017 opnieuw moet aanplanten, is dat voor de oogst in de winter van 2019.”

Wordt er niet geproduceerd, dan is er ook geen personeel nodig. “Dan mag je hopen dat ze volgende jaar weer wel terug komen.”

De voor de industrie bedoelde (natuur)rabarber was eveneens verwoest. Peeters kon wel blijven leveren, door elders product bij te kopen. “Is dat het komend jaar weer nodig, dan is dat zo. Nood breekt wetten.”

Witte mannetjes

Eind vorige week is een aanvang gemaakt met het herstel van de daken op de bedrijfsgebouwen. Die daken bevatten asbest, wat betekent dat een administratieve procedure doorlopen moest worden. “Dat is achter de rug, nu is het de beurt aan ‘de witte mannetjes’ van de asbestsanering.” Dan: “Als ik de afgelopen maanden iets heb geleerd, dan is het dat je je niet druk moet maken over zaken en gebeurtenissen waaraan je niets kunt veranderen. Je moet zo wel denken, anders word je kop te klein.”

AUTEUR: JOOST STALLEN