Steeds vaker lees en hoor ik dat de grachtengordel de nieuwe vijand is voor de Nederlandse boer en tuinder. Ik word er eerlijk gezegd doodmoe van. Op het gevaar af dat ik als aanhanger van de linksgeoriënteerde grachtengordel wordt versleten, hierbij ‘het echte verhaal’.
Natuurlijk is de kritiek van enkele ‘linksmensen’ tegen de landbouw hard en soms ook onnodig grievend. En ja, de Amsterdamse grachtengordel wordt vaak verweten links te zijn. Feiten zouden het beste middel zijn om de onwaarheden van de grachtengordel te bestrijden. Maar de zelfbenoemde strijders voor de boer en tuinder winkelen zelf ook selectief en opportunistisch.
Wel een eerlijke prijs
Tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen was de VVD echter de populairste partij in grote delen van de grachtengordel. Je kunt de VVD van veel zaken betichten maar niet dat ze links is. Hierop voortbordurend ben ik met een groentekweker maar eens de boer opgegaan langs een aantal ‘hippe’ supermarkten in Amsterdam. Hierbij de oogst: komkommers kosten € 1,29 per stuk bij Biolicious en € 1,99 per stuk bij Landmarkt. Een rode paprika kost € 1,49 per stuk bij Landmarkt. Een aubergine kost € 0,99 per stuk bij Marqt. Looije subliem tomaatjes kosten € 2,69 per doos bij de Albert Heijn. Bij EkoPlaza kosten trostomaten € 3,38 per kilo en wilde tomaten € 4,99 per kilo. Elstar, Jonagold en Comice-peren kun je voor € 1,39 per kilo bij de Landmarkt kopen. Cocktail trostomaten kosten € 3,98 per kg en gewone trostomaten € 2,98 per kg bij Landmarkt. De vermeende ‘salonsocialisten’ uit de grachtengordel betalen in ieder geval een ‘eerlijke prijs’ voor hun groenten en fruit.
Voor de balans nog een vooroordeel bevestigend feitje. Tot voor kort had Greenpeace haar hoofdkantoor in een statig pand aan de Amsterdamse grachtengordel. In 2014 is Greenpeace verhuisd naar een duurzaam kantoorpand in Amsterdam-Noord. Ongetwijfeld is het milieurendement van de investering in het nieuwe pand zeer hoog maar feit blijft dat Amsterdam verreweg de duurste stad is om kantoorruimte te huren. De huurkosten voor Greenpeace zijn na de verhuizing nog steeds zeer hoog met € 204 per vierkante meter. Het landelijk gemiddelde is bijna de helft lager.
De taal van de handel
“Bernd, heeft telen onder Milieukeur voor mij toegevoegde waarde?” Die vraag kreeg ik twee jaar geleden van een tuinder. “Dat hangt er vanaf aan wie je het vraagt. Zwakke punten vind ik het onderscheid ten opzichte van andere labels en het ontbreken van een internationale component. Milieukeur is dus alleen interessant voor de Nederlandse markt. Voor een klein aantal ketenpartijen is Milieukeur een inkoopcriterium maar inkopers die een fatsoenlijke meerprijs betalen zijn op de vingers van een hand te tellen.”
“Je praat over de markt, Feenstra, maar je spreekt de taal van de handel. Ik heb al besloten. Niet omdat het moet, maar omdat het kan.” Een jaar later brengen we Milieukeur onder de aandacht bij de ketenpartners van deze tuinder. We bespeuren weinig enthousiasme. Totdat deze week in het nieuws kwam dat de twee grootste supermarkten van Nederland groenten en fruit onder Milieukeur gaan aanbieden. De dag na de bekendmaking werd ik gebeld door de tuinder. “Je raadt nooit welke vraag ik vandaag drie keer kreeg? Kun jij dit jaar jouw hele oogst onder Milieukeur leveren?”