Doorgaan naar artikel

De cabine van de toekomst

Wellicht zien cabines er in de nabije toekomst uit als deze Smart CAB. Het CAB Concept Cluster presenteerde een studiemodel op de Agritechnica-beurs. Het prototype zit boordevol innovaties. TREKKER nam plaats op de massagestoel en bestudeerde de nieuwtjes.

Het Smart CAB-project behoeft enige uitleg. Want ineens staat er een prototype-cabine, en die zit boordevol met nieuwe snufjes. Zie het als een studiemodel. De bouwers verwachten niet dat zij de Smart CAB komend jaar volledig aan een grote OEM verkopen. Waar het wél om gaat: de vele innovaties gezamenlijk integreren en slim promoten, in de hoop dat een OEM juist één of meerdere onderdelen overneemt. De Smart CAB is gebouwd voor zelfrijdende spuiten en rooiers, hakselaars of maaidorsers.

Foto's: Mark Pasveer

Foto’s: Mark Pasveer

De cabine is gebouwd door dertien fabrikanten en instellingen, het CAB Concept Cluster (CCC). Ieder teamlid focuste op zijn specialisme, en sommigen namen van de gelegenheid gebruik om innovaties te integreren, bijvoorbeeld automatisch dimmende verlichting van Hella. Hoe praktijkrijp zo’n futuristische cabine is? Het projectteam stelt dat het geheel zo goed als klaar is voor serieproductie.

Geen stuur

Wie plaats neemt op de luxe, klimaatgeregelde massagestoel, merkt als eerste op dat een stuurwiel ontbreekt. Volgens het CCC belemmert een traditioneel stuurwiel en stuurkolom het zicht op een invoer (van een hakselaar of combine). Daarom maakt het stuurwiel plaats voor een draaiknop in de linker armleuning. Een traditioneel stuurwiel blijft overigens gewoon een optie in de Fritzmeier-cabine.

  • Volgens het CCC bieden traditionele spiegels te weinig zicht in het donker. Zij kiezen daarom voor camera’s aan de cabinerand. Links en rechts in de cabine hangen beeldschermen die het zicht weergeven. Die zouden beter beeld bieden in het donker. 'S nachts dimmen de schermen automatisch. De lenzen worden automatisch schoongemaakt met lucht of water, om stof en vuil te verwijderen. Voor wie denkt aan laaghangende takken die de camera’s geheid gaan raken: de camera’s voldoen aan de IP69K-norm (mate van bescherming) en kunnen ook op andere plaatsen hangen.

    Volgens het CCC bieden traditionele spiegels te weinig zicht in het donker. Zij kiezen daarom voor camera’s aan de cabinerand. Links en rechts in de cabine hangen beeldschermen die het zicht weergeven. Die zouden beter beeld bieden in het donker. ‘S nachts dimmen de schermen automatisch. De lenzen worden automatisch schoongemaakt met lucht of water, om stof en vuil te verwijderen. Voor wie denkt aan laaghangende takken die de camera’s geheid gaan raken: de camera’s voldoen aan de IP69K-norm (mate van bescherming) en kunnen ook op andere plaatsen hangen.

  • Bijzonder: de werkverlichting volgt de beweging van de pupillen. Binnen, voor in de cabinerand, hangt een klein cameraatje. Dit is een pupil ‘tracker’. Kijkt de chauffeur naar links, dan schijnen ook de ledlampen naar links. Met behulp van een lichtsensoren die de weerkaatsing meet, dimmen de lampen automatisch bij tegenliggers of verblinding door opwaaiend stof. De lampen draaien en dimmen onafhankelijk van elkaar.

    Bijzonder: de werkverlichting volgt de beweging van de pupillen. Binnen, voor in de cabinerand, hangt een klein cameraatje. Dit is een pupil ‘tracker’. Kijkt de chauffeur naar links, dan schijnen ook de ledlampen naar links. Met behulp van een lichtsensoren die de weerkaatsing meet, dimmen de lampen automatisch bij tegenliggers of verblinding door opwaaiend stof. De lampen draaien en dimmen onafhankelijk van elkaar.

  • In de cabinerand plaatste het CCC verschillende camera’s. Deze herkennen voetgangers en potentieel gevaar. Op een displaytje in de cabine wordt vervolgens weergegeven wáár de voetganger zich bevindt, wat de afstand is en zelfs wat de snelheid van het object of de persoon is. Er wordt een logo of waarschuwing geprojecteerd op het object of persoon wanneer je te dichtbij komt, om je op het gevaar te attenderen. De verlichting is ook te gebruiken om te communiceren met andere voertuigen, door logo’s, waarschuwingen of lijnen op de grond te projecteren.

    In de cabinerand plaatste het CCC verschillende camera’s. Deze herkennen voetgangers en potentieel gevaar. Op een displaytje in de cabine wordt vervolgens weergegeven wáár de voetganger zich bevindt, wat de afstand is en zelfs wat de snelheid van het object of de persoon is. Er wordt een logo of waarschuwing geprojecteerd op het object of persoon wanneer je te dichtbij komt, om je op het gevaar te attenderen. De verlichting is ook te gebruiken om te communiceren met andere voertuigen, door logo’s, waarschuwingen of lijnen op de grond te projecteren.

Het CCC weet dat een stuurwiel in veel landen verplicht is om de openbare weg op te mogen. Zij stellen echter dat het met een ontheffing wel wordt toegelaten. Sterker nog: het CCC verwacht dat deze restrictie snel komt te vervallen.

Smartphone en drone

Tegelijk valt op dat er binnenin relatief veel beeldschermen zijn geplaatst. Twee touchscreenbedieningsschermen, drie cameraweergaves, en dan nog losse bediening voor klimaatregeling. Het CCC verklaart dat ze voor dit studiemodel alle mogelijkheden hebben geïmplementeerd om te showen. In dit prototype is klimaatregeling op drie plekken te regelen; één scherm voldoet dus in de praktijk.

Het CCC heeft connectiviteit in een hoog vaandel staan: smartphone, drone, de Cloud en machine zijn met elkaar verbonden. Het projectteam gelooft dat er in de toekomst constant een drone boven de cabine zweeft. Die drone herkent gevaar (zoals wild), biedt een ruim overzicht rondom de machine op de terminal en scant tegelijkertijd het gewas.

  • Een traditioneel stuurwiel en –kolom belemmert het zicht op een invoer (van een hakselaar of maaidorser). Dit is daarom het alternatief: een draaiknop in de linkerarmleuning. Eronder plaatste het CCC 4 knoppen voor de richtingaanwijzers en verlichting.

    Een traditioneel stuurwiel en –kolom belemmert het zicht op een invoer (van een hakselaar of maaidorser). Dit is daarom het alternatief: een draaiknop in de linkerarmleuning. Eronder plaatste het CCC 4 knoppen voor de richtingaanwijzers en verlichting.

  • Dit is de joystick op de rechterarmleuning. Deze is in dit geval ingericht voor een maaidorser. De horizontale houding is volgens CCC het meest comfortabel. Eronder 12 toetsen. Met één hiervan zet je de massagefunctie van de stoel aan! De Grammer-stoel is verder volledig elektronisch te verstellen, en instellingen zijn op te slaan. Een los displaytje op de linker B-stijl geeft met behulp van een camera zicht op de lospijp van de maaidorser.

    Dit is de joystick op de rechterarmleuning. Deze is in dit geval ingericht voor een maaidorser. De horizontale houding is volgens CCC het meest comfortabel. Eronder 12 toetsen. Met één hiervan zet je de massagefunctie van de stoel aan! De Grammer-stoel is verder volledig elektronisch te verstellen, en instellingen zijn op te slaan. Een los displaytje op de linker B-stijl geeft met behulp van een camera zicht op de lospijp van de maaidorser.

  • De armleuning is uitgerust met een 12 inch-touchscreenterminal. Het meest vernieuwende hieraan is een ‘Feature Store’ van Bosch. Dit functioneert als een appstore zoals we dat kennen van een smartphone. Hier kun je instellingen downloaden voor de machine, en instellingen delen met andere machines. Bijvoorbeeld wanneer de omstandigheden gelijk zijn.

    De armleuning is uitgerust met een 12 inch-touchscreenterminal. Het meest vernieuwende hieraan is een ‘Feature Store’ van Bosch. Dit functioneert als een appstore zoals we dat kennen van een smartphone. Hier kun je instellingen downloaden voor de machine, en instellingen delen met andere machines. Bijvoorbeeld wanneer de omstandigheden gelijk zijn.

  • De chique uitziende verlichting rondom de speakers waarschuwen bij eventueel botsgevaar. Op het touchscreenscherm bovenin bedien je klimaatregeling, verlichting en dergelijke. Het is een extra scherm voor wie juist veel informatie wil zien; de12 inch-terminal is voldoende en biedt deze instellingen ook. De bovenste 30cm van de voorruit reageert op heftige zonneschijn of tegenliggers door automatisch te dimmen wanneer nodig.

    De chique uitziende verlichting rondom de speakers waarschuwen bij eventueel botsgevaar. Op het touchscreenscherm bovenin bedien je klimaatregeling, verlichting en dergelijke. Het is een extra scherm voor wie juist veel informatie wil zien; de12 inch-terminal is voldoende en biedt deze instellingen ook. De bovenste 30cm van de voorruit reageert op heftige zonneschijn of tegenliggers door automatisch te dimmen wanneer nodig.

  • Dit zijn electroluminescence displays (ELD’s). Een soort head-up-display zoals in de automobielbranche. Het geeft informatie zonder het zicht te belemmeren, is de gedachte. Het meest linker glaasje duidt op potentieel gevaar (afstand en plaats). Andere glaasjes geven informatie over motortemperatuur, brandstofniveau of lichten op wanneer iets actief is (zoals connectiviteit of een aftakas). Het is lastig om deze functies in de voorruit zelf te bouwen, vanwege de gebogen ruit, stelt Fritzmeier.

    Dit zijn electroluminescence displays (ELD’s). Een soort head-up-display zoals in de automobielbranche. Het geeft informatie zonder het zicht te belemmeren, is de gedachte. Het meest linker glaasje duidt op potentieel gevaar (afstand en plaats). Andere glaasjes geven informatie over motortemperatuur, brandstofniveau of lichten op wanneer iets actief is (zoals connectiviteit of een aftakas). Het is lastig om deze functies in de voorruit zelf te bouwen, vanwege de gebogen ruit, stelt Fritzmeier.

Licht referentie

Binnen, voor in de cabinerand, hangt een klein cameraatje. Deze is gericht op de chauffeur. Het apparaatje herkent de pupillen van de chauffeur, en volgt de beweging hiervan. Kijkt de chauffeur naar links? Dan schijnt de werkverlichting daarheen. De lampen volgen de beweging van de pupillen.

Hella bouwde meer slimme technieken in de verlichting. Zo is de Smart CAB uitgerust met een sensor die weerkaatsing van licht meet. De led-lampen dimmen automatisch wanneer een tegenligger of andere machine wordt verblind. De verlichting merkt ook zelf op wanneer het de bestuurder verblindt bij opwaaiend stof. Alle led-lampen schakelen individueel.

De cabine van de toekomst


Tot slot: de verlichting is te gebruiken als communicatiemiddel. Dat kan door middel van projectie van logo’s of waarschuwingen op de grond. Zo zou je bijvoorbeeld een naast rijdende kieper kunnen dirigeren.

Het CAB Concept Cluster

In 2014 is het CAB Concept Cluster (CCC) opgericht; een projectteam dat bestaat uit gerenommeerde fabrikanten, toeleveranciers en instellingen. Zij voegen hun innovaties samen in één project om deze te demonstreren. Zo bouwde het CCC eerder ook zo’n conceptcabine voor grondverzetmachines. In deze Smart CAB implementeerde het CCC allerlei innovaties die geschikt zijn voor landbouwmachines. Deze fabrikanten en instellingen zijn betrokken:
Fritzmeier, Hella, Aurora, S.M.A. Metalltechnik, Bosch, Grammer Ag, Mekra Lang, Hydac, Lumad, Technische Universiteit Dresden, Systems & Components, Agricultural Industry Electronics Foundation, Deula Bayern, Embility, InMach Intelligente Maschinen,Beneq, Vision Systems

Bekijk meer

Share this

Afbeelding
Bob Karsten

redacteur TREKKER

Gerelateerde artikelen

Beheer
WP Admin