‘De beste verpakking is geen verpakking’

Eosta kreeg recent de NL Packaging Award in de categorie duurzaamheid voor de toepassing van een techniek om verpakking overbodig te maken.

Opslag, verwerking en vervoer van biologische producten is gebonden aan strenge regels om eventuele verontreiniging met residu en de vermenging met gangbaar product te voorkomen. Biologische producten dienen goed herkenbaar te zijn voor consumenten middels etikettering. Vaak worden de aanduidingen Biologisch, BIO, of EKO gebruikt.

Dit betekent veelal dat de biologische producten gestickerd of verpakt worden, zodat ze in het winkelschap van de supermarkt niet zomaar verwisseld kunnen worden.

Lees ook: Volop initiatieven duurzame agf-verpakkingen

Nadelen van stickers

De stickers hebben als nadeel dat ze er gemakkelijk afvallen. Ook halen consumenten de stickers er d soms opzettelijk af om de biologische producten vervolgens als gangbaar (en goedkoper) af te rekenen.

Meestal worden biologische producten verpakt zodat de etikettering op de verpakking kan. Het gebruik van veel verpakkingsmateriaal – ook als het afbreekbaar is – is een ontwikkeling die haaks staat op de wens van handel en consument, vooral in de biologische sector.

Producten brandmerken

Een nieuwe ontwikkeling is het brandmerken van producten (veelal vruchten, vruchtgroenten, maar ook bijvoorbeeld zoete aardappelen en gember). Deze techniek maakt gebruik van een CO₂-laser, waarmee elk willekeurig logo op het product kan worden geschreven.

De laserstraal brandt via een beweeglijke spiegel razendsnel het logo in de schil. Hierbij verbranden alleen de buitenste cellagen: de inhoud van de cellen verdampt en dit levert een duidelijk herkenbaar label op dat niet meer te verwijderen is.

_{Lees verder onder de foto}

Een biologische pompoen met een soort van tatoeage als etiket. – Foto: ANP

Voedselveiligheid en kwaliteit

Over de voedselveiligheid hoeven we ons geen zorgen te maken. Er verbranden slechts een zeer klein aantal cellen en het proces is vergelijkbaar met het karamelliseren van suiker.

Is het nadelig voor de productkwaliteit? Soms een klein beetje. Het heeft geen effect op smaak of geur, maar de geringe schilbeschadiging kan in sommige producten wel tot wat meer uitdroging leiden. Hierdoor kan het logo dan iets in de schil verzinken of het product wat aan stevigheid verliezen.

Door te variëren met de laserintensiteit en de spiegelsnelheid kan de behandeling waarschijnlijk nog beter afgestemd worden op het product, zodat de schilbeschadiging minimaal is.

Geen oplossing voor alle producten

De techniek levert een goed alternatief voor de stickers en een belangrijke bijdrage aan het terugdringen van de hoeveelheid verpakkingsmateriaal. Het is zeker niet voor alle producten een oplossing. Voor producten die relatief veel water verliezen zoals paprika en komkommer blijft een verpakking waarschijnlijk noodzakelijk om kwaliteit en houdbaarheid te garanderen.