Cultuuromslag nodig in glassector

De naam zingt rond op het GlastuinbouwEvent 2014: McKinsey. Het lijkt alsof de glasgroentesector zijn lot in handen van dit prestigieuze adviesbureau heeft gelegd.

17 december presenteert het bureau een ‘uitwerking van de eerste fase van een sectorstrategie’. Tot dan wacht iedereen af. De betrokkenen hebben de kerstdagen om over deze aanzet na te denken, maar in 2015 moet de turbo er toch wel op.

Niets doen is geen optie, dat is inmiddels wel helder. De structuur zit dwars. Ook daar zijn al veel hele en halve waarheden over gezegd. Ruud Huirne, directeur Food & Agri van Rabobank Nederland, gaat nog iets verder: ‘Het is eerder een cultuur- dan een structuurprobleem’, stelt hij. ‘Jullie vertrouwen elkaar niet meer. Je bent je eigen concurrent. De oplossing ligt ook bij jezelf.’ Hij somt de bijbehorende termen op: te individualistisch, geen regierol, wantrouwen, status ondernemerschap en gebrek aan scenario’s. Tja, hier is niet alleen een gerenommeerd adviesbureau voor nodig, maar ook een sociaal werker.

Volgens voorman Nico van Ruiten van LTO Glaskracht Nederland lijdt de totale glasgroentesector over 2014 200 miljoen euro verlies. Van de laatste 10 jaar waren er slechts twee winstgevend. Interessant is daarom dat desondanks 47 procent van de glasgroentetuinders over 2014 een beter resultaat verwacht dan over 2013. Hier moeten de betere prijzen in het voorjaar doortellen.

De glastuinbouw geldt als een belangrijke motor voor de economie,  zeker in deze fase van economisch herstel waar het geld vooral met export wordt verdiend. Toch komen er wat barstjes op dit blazoen. Een waarneming op datzelfde GlastuinbouwEvent: Van Ruiten en Huirne, gebroederlijk naast elkaar, oordelen verschillend op de stelling: de glastuinbouw staat er beter voor dan de Nederlandse economie. ‘Ja’, zegt Van Ruiten. ‘Nee’, meent Huirne. In de zaal velt twee derde eenzelfde negatieve oordeel.

McKinsey dus, en een handreiking komt wellicht uit onverwachte hoek: Barbara Baarsma. Zij is behalve SER-kroonlid ook hoogleraar mededinging. Zij gelooft niet in een crisiskartel. De onderhandelingsmacht van de telers moet groter, oordeelt zij. ‘Een APO. Waarom lukt dit niet?’