Britten stemmen op 23 juni in een referendum over het lidmaatschap van de Europese Unie. De kans dat de Britten voor een vertrek kiezen, is reëel. Voor de Nederlandse agribusiness is een ‘Brexit’ gevaarlijk.
Het Centraal Planbureau stelt in een analyse dat een Brits vertrek uit de EU de Nederlandse economie relatief hard zal raken. Meer in elk geval dan andere lidstaten van de EU. De Nederlandse economie is volgens de onderzoekers meer dan die van andere EU-lidstaten verbonden met de omvangrijke economie van het Verenigd Koninkrijk.
Mogelijk een miljardenverlies voor Nederland
In 2030 kunnen de kosten oplopen tot 1,2% van het BNP. Een miljardenverlies dus. Het verlies kan een stuk hoger uitpakken als handelgedreven innovatie terugvalt, aldus het CPB. De organisatie waarschuwt dat berekeningen moeilijk zijn. Er zitten tal van aannames in de analyse, die het karakter van een worstcasescenario heeft, over de wisselkoers, Britse economische groei en nieuwe handelsafspraken met het VK.
Groenland kapte ermee in 1985
Er is dan ook geen precedent. Geen enkele lidstaat van de EU besloot ooit te vertrekken. Groenland verliet in 1985 een rechtsvoorganger van de EU vanwege een conflict over visrechten, maar was slechts een ’territorium’ van Denemarken en heeft bovendien een minuscule economie. De gevolgen van een ‘Brexit’ zijn dus vooral een gefundeerde inschatting.
Voedselverwerkende sector hardst geraakt bij Brexit
Binnen de Nederlandse economie wordt de voedselverwerkende sector volgens het CPB het hardst geraakt. Zo’n tiende van de handel van deze sector vindt plaats met het Verenigd Koninkrijk. Het productievolume zou door een ‘Brexit’ met 5,5% kunnen dalen. De landbouw wordt niet direct geraakt maar zal indirect door een krimp van de voedselverwerkende industrie wel geraakt worden.
De Nederlandse agribusiness exporteert vooral kippenvlees, varkensvlees en groenten en fruit naar het VK.
De landbouw wordt niet direct geraakt maar zal indirect door een krimp van de voedselverwerkende industrie wel geraakt worden.
Hoe hard de voedselverwerkende industrie geraakt wordt, hangt ook af van diens vermogen andere markten aan te boren. De Russische voedselboycot heeft bepaalde sectoren zoals de varkenshouderij en tuinbouw in eerste instantie hard geraakt, maar in de meeste gevallen is de schade door het vinden van nieuwe markten relatief beperkt gebleken.
Aan wisselkoers zullen gevolgen Brexit als eerste te zien zijn
Het eerst zichtbare effect van een ‘Brexit’ zit in de wisselkoers. Een VK buiten de interne markt van de EU, betekent een VK met een zwakkere munt. Hierdoor worden Nederlandse producten voor Britse afnemers duurder. Econoom Nico Klene van ABN Amro acht de kans groot dat de Britten bij de EU blijven, maar als de Britten vertrekken zal het wanordelijk zijn.
Een Verenigd Koninkrijk (VK) buiten de interne markt van de EU betekent een VK met een zwakkere munt. Hierdoor worden Nederlandse producten voor Britse afnemers duurder.
Handelsafspraken
Niet alleen ABN Amro, maar ook grote multinationale organisaties als de Wereldhandelsorganisatie en het IMF denken dat de Britten niet ‘zomaar’ nieuwe handelsafspraken kunnen maken. De EU zal zich vermoedelijk in onderhandelingen hard opstellen om andere lidstaten te ontmoedigen ook uit de EU te stappen. In het geval van Groenland duurde het 4 jaar voordat een deal werd bereikt.
Klene denkt dat waar de euro nu 85 pence waard is, dat na een ‘Brexit’ een vol pond kan zijn. De Britse economie kan volgens diverse economische instituten 2 tot 3% krimpen in de komende paar jaar. De Britse economie is na de Duitse de grootste van de EU, al is het vaak stuivertje wisselen met de Fransen. Overeind blijft dat de interne markt van de EU met 64 miljoen overwegend koopkrachtige consumenten zal krimpen.