‘Coronacrisis: ons bevrijden van oud denken’

Afgelopen week stonden we stil bij 75 jaar bevrijding. Een bizar moment natuurlijk. Wij zijn 75 jaar geleden bevrijd van een zichtbare vijand. Nu vechten we al maanden tegen een onzichtbare vijand. In de tuinbouw zijn we wel iets gewend.

Het ToBRF-virus waart ook rond. Ik moet in deze dagen ook nog terugdenken aan een aantal jaar geleden toen een vermeend komkommervirus de sector lam legde, met dit verschil dat het een bacterie was en dat niet komkommer de boosdoener was.

Boeren en tuinders zijn wel wat gewend aan echte en vermeende paniek. Nu we langzamerhand ook aan deze situatie wennen, komen de vragen los. Hoe gaan we straks verder? Wat kan er nog wel en wat niet?

Keerzijde van open markten

De volledig open markten zijn een zegen voor Nederland geweest. De keerzijde is nu ook zichtbaar. Logistieke ketens zijn zeer precies ingericht. Met de kleinste hapering komen hele productieprocessen stil te liggen. Kijk naar de productie van mondkapjes, maar het geldt net zo goed voor de zaad- en stekproductie.

De gehele productie is verplaatst naar het Verre Oosten of voor stek en zaad naar Afrika. Als daar een kink in de kabel komt, hebben we daar binnen de kortste keren last van. Om verspreiding van ziekten tegen te gaan komt er een nieuwe kijk op de productie. In veel landen klinkt de roep weer zelfvoorzienend te worden voor essentiële zaken.

Steeds meer landen zullen dus hun eigen voedselvoorziening willen opkrikken. Nederland is nu nog een grote draaischijf, het is de vraag of dit zo kan blijven. Veel Nederlandse tuinders gingen de grens al over en bouwden locaties in Groot-Brittannië, Duitsland, Amerika en China.

In veel landen klinkt de roep weer zelfvoorzienend te worden

Deze beweging gaat zich in mijn ogen verder doorzetten. Nederland blijft een belangrijk land op dienstengebied, we zijn rijk aan kennis en kunnen die over de grens goed verkopen, maar als productie en logistieke schakel zijn er nieuwe wegen te bewandelen.

Produceren in eigen land wordt goedkoper

De kosten van transport gaan sowieso stijgen door extra controles en verminderde capaciteit. Daarmee wordt produceren in eigen land weer goedkoper. Deze focus gaat er ook voor zorgen dat ziektes zich minder snel verspreiden. De tuinbouw is zich hier al vele jaren bewust van. Hoe houd je de ziektedruk zo laag mogelijk? Het coronavirus leert ons op dit gebied weer opnieuw te kijken naar onze business.

We zijn 75 jaar geleden bevrijd van een ellendige oorlog. We moeten ons nu gaan bevrijden van oud denken, en dit leren omzetten naar een nieuwe manier van werken. Het zal niet makkelijk zijn, maar zonder strijd geen nieuwe toekomst.