Corona versnelt ontwikkelingen bij FruitMasters

Dat FruitMasters-bestuurders Sjors Kruiper en Adriaan Vis voor het interview in één ruimte zitten, is een uitzondering. Het FruitMasters-beleid met compartimenten geldt ook voor de directie. Voor de continuïteit heeft financieel directeur Sjors Kruiper een kantoor in een nabijgelegen gebouw. De nieuwe man, Adriaan Vis, is operationeel directeur van FruitMasters en draait al een halfjaar mee in het directieteam. Kruiper gaat minder werken. Vis vormt in de toekomst met CEO De Kat de directie, en zal in de toekomst ook commercie voor zijn rekening nemen.

Ik weet niet hoe vaak ik aan de lijn heb gehangen met telers over hoe je dit of dat voor plukkers inregelt.

^{Sjors Kruiper, financieel directeur FruitMasters}

De directie van FruitMasters met vlnr: Sjors Kruiper, Kees de Kat, Adriaan Vis en Leonard Kampschöer. De Kat en Vis vormen op termijn een tweehoofdige directie. – Foto: Fruitmasters

Ziekteverzuimcijfers tonen effect beleid

De coronacrisis klinkt indringend door in het jaarverslag. Dat is niet zo gek. Met de focus op retail moest FruitMasters alle zeilen bijzetten om de extra supermarktvraag in te vullen. Dit was precair omdat de coöperatie tegelijk de veiligheid van personeel moest waarborgen. De continuïteit en betrouwbaarheid zijn kroonjuwelen voor een afzetorganisatie.

Dat rond Pinksteren toch een uitbraak werd gemeld door de GGD noopte FruitMasters tot meer maatregelen: een uitgebreide triage en het aanbieden van vrijwillige, preventieve testen. De ziekteverzuimcijfers laten volgens Kruiper zien dat het beleid gewerkt heeft.

Voor telers was het mogelijk nog spannender. Bovenop de vorst, hagel, droogte en hitte kwam de coronazorg voor personeel. Kruiper: “Ik weet niet hoe vaak ik aan de lijn heb gehangen met telers over hoe je dit of dat voor plukkers inregelt.”

Focus op retail stuwde omzet

Ook aan de omzetcijfers valt de extra coronavraag af te lezen. De gefactureerde omzet van € 278 miljoen was niet eerder zo hoog (€ 237 miljoen in 2019). Het is zowel een prijs- als volume-effect. Perenprijzen lagen in het eerste halfjaar hoger, het tweede halfjaar gold dat voor appels. De omzet van blauwebessen steeg 20%. Kruiper: “Onze focus op retail heeft ons geen windeieren gelegd, al is het voor horecaproducten als bramen en rode bessen moeilijker geweest.”

Piek in investeringen

Dat juist midden in een crisis FruitMasters besloot tot flinke investeringen in automatisering en robotisering, heeft te maken met het pakken van kansen in een moelijke tijd. Zo werd een tweede verpakkingsrobot (SmartPackr) besteld bij Greefa. Ook dat kan niet los worden gezien van de coronacrisis. “Als je werkt in ploegen en je kan de machine 16 uur laten stampen, dan levert dat een duidelijke arbeidsbesparing en continuïteit op.”

Het coronajaar werd zo een investeringsjaar met een nieuwe appelsorteercomputer, uitbreiding van het perenpakstation en extra koelcapaciteit in Ochten (Gld.). Kruiper: “Het investeringsniveau ligt wat hoger dan normaal, maar met onze stevige balans kunnen we ons dat permitteren.”

Een derde SmartPackr zal er nog niet zo snel komen. Deze is namelijk ingesteld op één verpakkingssoort en daarvoor is nu voldoende capaciteit. Dat kan dus veranderen als de SmartPackr voor andere verpakkingen wordt ontwikkeld. Toekomstig commercieel directeur Adriaan Vis onderstreept dat de robotisering smaakt naar meer. Dat is niet anders dan in de kaaswereld waaruit hij afkomstig is.

Ik denk dat we in de toekomt weer wat meer appelteelt zullen zien.

Goede kansen voor hardfruittelers met coöperatierassen

Kruiper heeft op het moment van het interview de hardfruitvisie van Rabobank nog niet gelezen. De bank noemt het rendement van hardfruittelers al langer zorgelijk. In tien jaar is twee keer een positief rendement behaald. Doen partijen als FruitMasters het dan wel goed? Kruiper wijst erop dat bij rendementsberekeningen verschillende interpretaties mogelijk zijn. In kwetsbare gebieden als Limburg en Zeeland zijn door de weersomstandigheden inderdaad verliezen geleden.

Nieuwe appel

Toch hebben telers met de geboden coöperatierassen goede kansen, stelt hij. Zo komt FruitMasters met de nieuwe appel SunSpark. Het is een appel uit de stal van European Fruit Cooperation (EFC), de koepel voor Europese afzetorganisaties waar Kruiper voorzitter van is. Hij durft wel een uitspraak te doen over hardfruit. “Ik denk dat we in de toekomt weer wat meer appelteelt zullen zien. Ook het perspectief voor het telen van Conference is nog steeds goed. Dat leidde de afgelopen jaren tot extra aanplant, en dat houdt wel een keer op. Wel zie je dat telers soms oude aanplant langer overeind houden, of dat nou de goede weg is? Dan beter rooien en bijvoorbeeld Migo of Kanzi planten.”

Lees ook: Hoeveel rek zit er nog in Conference?

Steun aan innovatie

Innovatie staat dus hoog op de agenda bij FruitMasters. De coöperatie is partner in de Fruit Tech Campus. Op een steenworp afstand komen gebouwen van de gemoderniseerde fruitteeltcampus. Fruittelers zullen zeker profiteren van de focus op zaken als precisieteelt en datagebruik. Dat roept wel een steeds terugkerende vraag op. Hoe kijkt FruitMasters nu aan tegen Europese steun voor telersinvesteringen voor innovatie, risicobeheersing en verduurzaming?

FruitMasters maakt geen gebruik meer van die GMO-subsidieregeling. Kruiper: “Zolang ons eigen ministerie van Landbouw niet voor een level playing field gaat met betrekking tot de toepassing van deze Europese regeling, laat FruitMasters de regeling jammer genoeg links liggen. En dat zeg ik met tranen in de ogen. Daarnaast is het nu wachten op het nieuwe Europese landbouwbeleid.”