premium
Asperge-drive-in. - Foto: Koos van de Spek
Het coronavirus slaat keihard toe in de aspergeteelt. Het heeft gevolgen voor de beschikbaarheid van arbeid en belemmert de dagelijkse gang van zaken enorm. Naast de negatieve kanten leidt het virus (noodgedwongen) tot innovatieve ideeën.
Hoe zorg je ervoor dat mensen 1,5 meter uit elkaar staan bij een sorteerlijn waar de opvangbakken op 0,5 meter zitten? Hoe vervoer je mensen in personenbusjes van het ene naar het andere perceel zonder dat ze elkaar aanraken? Hoe geef je de mensen een veilig onderdak in woonunits die helemaal niet berekend zijn op de richtlijnen van het RIVM rond de aanpak van het coronavirus? Hoe houd je 40 mensen die het Nederlands niet machtig zijn op de kopeinden van percelen uit elkaar als ze weer een rij gestoken hebben?
Het is zo maar een greep uit de praktische vragen waar aspergebedrijven zich voor geplaatst zien. Het zorgt voor veel onrust en onzekerheid en het is te hopen dat er niet iemand besmet raakt met corona, want dan zijn de gevolgen helemaal niet meer te overzien.
Lees verder onder de foto‘s
Personeel in grotere bussen en scheidingswandjes bij sorteren
Links en rechts zijn er zijn oplossingen bedacht om bovenstaande zaken het hoofd te bieden. Zo zijn er aspergetelers die hun personeel in grote in plaats van kleine bussen vervoeren zodat de mensen voldoende afstand van elkaar kunnen houden. Per bank van twee personen mag er eentje aan de raamkant plaatsnemen voor optimale veiligheid. Ook zijn er grote bussen voorzien van afscheidingen achter iedere rugleuning van een bank.
Aan sorteerlijnen kun je scheidingswandjes plaatsen tussen de opvangbakken, maar vervolgens is het puzzelen hoe de pallets moeten staan zodat mensen op gepaste afstand blijven, als dat al mogelijk is. Er gaan geruchten dat aspergetelers hun personeel van integraalhelmen hebben voorzien, als alternatief voor mondkapjes, maar dat valt niet te verifiëren.
Een mooi initiatief van een Jumbofiliaal in Peel en Maas, de hardst getroffen gemeente in Noord-Limburg: de werknemers van een aspergeteler mogen na sluitingstijd boodschappen doen. De supermarkt heeft aanwijzingen in het Pools, Roemeens en Portugees geplaatst dat ze verplicht met een winkelwagentje de winkel in moeten en de tuinder zelf houdt er oog op dat dit wordt uitgevoerd.
Marktsituatie met perspectief
De roep om personeel is zeker in de aspergesector luid met minstens 500 nog te vervullen vacatures bij zo’n 20 bedrijven op 30 maart bij de arbeidsplatforms helponsoogsten.nl en werkenindelandentuinbouw.nl. Gelukkig zijn er ook telers die bijvoorbeeld met zo’n 50 in plaats van normaal 60 mensen oogsten en het in ieder geval in deze fase van het seizoen rond kunnen zetten.
Lees ook: Veel aanbod op personeelsplatforms agrarisch werk
Daarbij trok de prijs in week 14 stevig aan en dat biedt perspectief voor de kortere termijn, zeker met de paasweek nog in het vooruitzicht en een goede exportvraag vanuit Duitsland.
Huisvesting
Tuinbouwbreed, maar zeker in Brabant en Noord-Limburg zijn er de laatste jaren steeds meer ‘campussen’ gekomen en woonvoorzieningen op bedrijven getroffen om seizoenpersoneel een waardig onderkomen te bieden. De woonunits zijn echter veelal ingericht op twee personen en de ruimtes zijn niet extreem groot. Het leidt tot angst en onzekerheid, want voldoen de ruimten nu wel of niet en wat zijn de gevolgen als dat niet zo zou zijn? Units bij-huren gaat niet een, twee, drie en bovendien heb je daarvoor een vergunning nodig van de gemeente, wat meestal enige tijd vraagt.
Lees ook: Voldoende arbeidsaanbod, huisvesting is probleem
Voldoende personeel
Bij Martens Asperges in Tienray (Limburg) lijkt het erop dat ze volgende week voldoende personeel zullen hebben. “Vorige week zag het er nog naar uit dat we zo’n 100 mensen tekort zouden hebben, maar zoals het er nu naar uitziet, krijgen we het rond gezet. In de afgelopen week zijn we platgebeld door uitzendbureaus, maar die komen met uurtarieven die voor ons niet te betalen zijn, maar inmiddels staan we er toch goed voor.”
Qua vervoer van perceel naar perceel en bij de werkzaamheden worden de richtlijnen van het volksgezondheidsinstituut RIVM zo goed mogelijk in acht genomen. “Waar normaal zes tot zeven mensen in een busje zitten, zijn dat er nu drie of vier. In busjes waar er normaal acht in zitten, zijn dat er nu zes. De busjes rijden dus vaker op en neer om iedereen te verplaatsen. Ook huren we busjes bij om voldoende capaciteit te hebben. Onze grote touringcar rijdt nog niet, die gaat vanaf volgende week pas rijden”, aldus Ron Martens op 1 april. Ook werken er vier Nederlanders die normaal in de horeca werken.
Maatregelen in winkels
In de winkels van Martens Asperges zijn op de vloer plaklinten aangebracht om de mensen op gepaste afstand van elkaar te houden. Boven de toonbank hangt een doorzichtig scherm over heel de breedte en de mensen mogen zelf alleen de verpakte asperges uit de vitrines halen. Losse asperges verzorgt het personeel dat beschermende handschoenen draagt.
“Ten opzichte van bedrijven in andere sectoren hebben we het voordeel dat we wel omzet kunnen draaien”, stelt Martens vast. “Momenteel draaien we ongeveer op het niveau zoals we dat normaal in deze fase van het seizoen ook doen. De prijzen zijn ook netjes en tot Pasen zal dat wel zo blijven. Het moment is nu aangebroken om de personele bezetting op te schalen, maar ik heb er vertrouwen in dat dit gaat lukken. Of ze allemaal geschikt zijn en of ze allemaal zullen blijven, is dan wel de volgende vraag.”
Hortensia’s ruilen tegen prei en asperge
Gert Smits in het Gelderse De Heurne heeft prei in overvloed, maar onvoldoende afzet. Datzelfde geldt voor een bedrijf in het bedrijvencluster De Liemers dat hortensia’s verkoopt. Zo kwam Smits op het idee van ruilhandel. Hij koopt de planten tegen een lage prijs in en verkoopt zijn prei tegen een lage prijs aan de hortensiaverkoper. “Dat komt neer op ruilen met gesloten beurzen en vervolgens zijn de verdiensten voor verkoper”, verduidelijkt Smits.
Iets vergelijkbaars wil hij gaan doen met zijn asperges als de hoeveelheden gaan toenemen. “Wat we nu steken kunnen we nog makkelijk verkopen, maar het is de vraag hoe dat binnenkort zal zijn. Normaal gaat de helft naar de horeca. We zoeken naar nieuwe afzetkanalen, zo zullen enkele landwinkels hier in de regio mijn asperges gaan verkopen. Normaal zijn de supermarkten goed voor de andere helft, misschien dat de vraag daar nog zal toenemen. Tot Pasen verwacht ik geen problemen, hoe het daarna zal verlopen is afwachten.”
Poolse werknemers blijven in Nederland
Smits kampt nog niet met een tekort aan personeel om zijn asperges te steken. “Momenteel hebben we voldoende Poolse mensen en die willen ook nog wel langer blijven. Die zien het niet zitten om twee weken in Polen in quarantaine te gaan. Wel oogsten we nu onder dubbele folie met Aspergespinnen. Er kan er maar één per oogstwagen werken, want anders sta je ongeveer met de koppen tegen elkaar en dat is net niet wat je wilt. Straks, als we alleen nog zwart-wit folie hebben liggen, kunnen we zonder Aspergespinnen flexibeler oogsten.”
Smits krijgt ook hulp van twee koks van Hotel Villa Ruimzicht in het Gelderse Doetinchem. Die zijn normaal druk met aspergemenu’s. Smits ziet het als een mooie gelegenheid om die koks het verhaal van asperges van grond tot mond aan den lijven te laten ondervinden, zodat ze dat straks aan tafel in hun restaurant dat weer kunnen uitdragen.
Asperge drive-in
Uiteraard doet het niets af aan de praktische problemen die het coronavirus met zich meebrengt, maar het virus leidt ook tot nieuwe ideeën. Zo heeft het Groningse aspergebedrijf Meinardi twee landwinkels, een in Noordbroek en een in Winschoten. Daar is nu een asperge drive-in bijgekomen.
Bij de drive-in is het makkelijker mensen op gepaste afstand te houden, hoewel daar ook in de winkels maatregelen voor zijn getroffen. De drive-in blijkt extra mensen te trekken, want afgelopen weekend stonden de auto’s in de file op zijn bedrijf. De asperges worden geschild en geseald afgeleverd.
Tuindersvrouw aan het woord: #Daslief
“Onder het motto ’#daslief -> strijd tegen corona met positiviteit’ hoop ik dat de Nederlandse bevolking ook eens kijkt naar alles wat wel goed gaat met betrekking tot arbeidsmigranten. Zonder hen hebben we een flink personeelstekort om ons voedsel te oogsten. Een voedseltekort zou in deze tijd wel eens fataal kunnen zijn.
Wij als Nederlandse bevolking vinden het al vreselijk dat we nu niet bij onze ouders of zieken in het ziekenhuis kunnen zijn. Wat denk je van arbeidsmigranten met hun familie ver van hier, niet wetende wanneer en of ze naar huis mogen als er zieken binnen hun gezin zijn?
Arbeidsmigranten werken voor óns voedsel
Arbeidsmigranten werken hard voor óns voedsel. Ze worden aangesproken op het feit dat zij voor verspreiding van het virus zouden zorgen. Dat doet ons pijn! Uit de grond van mijn hart durf ik te stellen dat alle tuinders keihard werken om ervoor te zorgen dat ook arbeidsmigranten zich aan de RIVM-regels houden. LTO, Stigas, Sazas, werkgevers en uitzendbureaus werken met man en macht om de medewerkers de regels te laten begrijpen.
Arbeidsmigranten zijn mensen zoals wij. Accepteer en respecteer elkaar. Wijs en schreeuw niet naar elkaar. Maar zoek samen naar oplossingen. #Daslief.
Mensen, doe eens lief en heb begrip. Misschien kun je zelf iets betekenen voor onze sector. Het is een moeilijke, onzekere tijd waar we SAMEN doorheen moeten. SAMEN -> Das pas lief!”
Een tuindersvrouw
Lees meer artikelen over asperge of bekijk actuele marktprijzen via GFactueel.nl/markt
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht