CO2-reductie glastuinbouw stagneert

De grootste reductie werd behaald in de periode 2010-2014. Tussen 2014 en 2017 stagneert de CO₂-reductie, al zijn daar veel verklaringen voor. Na temperatuurcorrectie is de CO₂-emissie in 2015 en 2016 nog licht gedaald. De CO₂-emissie van 5,9 Mton in 2017 ligt 0.9 Mton (14%) onder het niveau van 1990.

Daarmee loopt de glastuinbouw voor op het landelijke gemiddelde (gelijk aan 1990), blijkt uit de Energiemonitor Glastuinbouw van Wageningen Economic Research (WEcR). Wordt alleen naar de teelt gekeken (exclusief verkoop van elektriciteit) dan laat de periode 2014-2017 een lichte toename zien van 0,1 Mton naar 4,4 Mton. Dat is nog altijd 2,7 Mton (36%) lager dan de CO₂-emissie voor de teelt in 1990. Daarmee loopt de glastuinbouw ver voor op andere sectoren. Het verschil zit in de verkoop van elektriciteit uit wkk’s waarvoor de CO2-uitstoot volledig wordt toegerekend aan de glastuinbouw. In 2017 nam de verkoop van elektriciteit toe.

Trendbreuk of incident

De vraag of de stijging in 2017 een trendbreuk is, valt op basis van 1 jaar niet te beantwoorden. De daling in de periode 2010-2014 kwam vooral door krimp van het areaal, minder verkoop van elektriciteit en vermindering van het energiegebruik per m² kas. Het areaal glas daalde tussen 2010 en 2016 van 10.307 naar 9.278 hectare. Dit leidde tot een reductie van 0,52 Mton CO₂-uitstoot. Bij het energiegebruik per m² nam het elektriciteitsgebruik toe door meer groeilicht en nam het warmtegebruik af door energiebesparing.

Intensiever telen

In de periode 2014-2017 nam de CO₂-emissie vooral af door krimp van het areaal en meer duurzame energie. Door vooral meer verkoop elektriciteit en toename van het energiegebruik per m² nam de CO₂-emissie toe. De toename van elektriciteitsgebruik en warmtegebruik komen voort uit de marktvraag naar energie-intensievere teelten met groeilicht in de winterperiode, in combinatie met de verbeterde economische groei, verklaart WEcR. Door meer vraag naar energie-intensieve producten steeg het energiegebruik. Het energiegebruik in de teelten zorgden voor een toename van 0,43 Mton CO₂ in de periode 2014-2017. In de 3 jaar ervoor daalde het energiegebruik in de teelt juist met 0,57 Mton CO₂. De energie-efficiëntie is sinds 1990 sterk gestegen door energiebesparing en 50% toename van productie per m². Maar sinds 2010 blijft de efficiëntie schommelen rond 43% van het niveau van 1990.

Meer duurzame energie

Het gebruik van duurzame energie nam in de periode 2010-2017 toe met 180%. Hierdoor daalde de uitstoot van CO₂ met 0,26 Mton. De groei zat met name in aardwarmte (44% van duurzame energie in 2017) en inkoop van duurzame elektriciteit (29%). Zonne-energie was goed voor 12% van de duurzame energie in de glastuinbouw, vrijwel evenveel als biobrandstoffen (11%). Het effect van duurzame energie op de CO₂-reductie is vooralsnog gering. Tussen 2014-2017 daalde de emissie met 0,18 Mton CO₂, wel het dubbele van de periode 2010-2014.

‘CO2-doelstelling niet gehaald’

Om het doel (4,6 Mton volgens meerjarenafspraken) in 2020 te realiseren zal de CO₂-emissie met 1,3 Mton gereduceerd moeten worden ten opzichte van 2017. Op basis van de ontwikkelingen in de achterliggende jaren en een Quick Scan van de actuele inzichten in de nabije toekomst verwacht WEcR hogere CO₂-emissies dan eerdere verwachtingen. Weliswaar krimpt het areaal, maar daar staan een hoger energiegebruik per m² kas en een gelijkblijvende verkoop van elektriciteit tegenover. Het totaal van duurzame warmte plus inkoop warmte zal niet wijzigingen ten opzichte van eerdere verwachtingen. Door extra inkoop van elektriciteit zal de CO₂-emissie kleiner zijn dan eerdere verwachtingen. “Door het voorgaande is de verwachting dat de CO₂-emissie verder daalt maar dat het de CO₂-doelstelling van het energieconvenant waarschijnlijk niet wordt gehaald”, concluderen de onderzoekers Nico van der Velden en Pepijn Smit van WEcR.