CLM: Halvering pesticidengebruik in 2020 mogelijk

Onderzoek van het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) laat zien dat een halvering van het pesticidengebruik in Nederland mogelijk is met behoud van opbrengsten.

CLM onderzocht in vier gewassen de mogelijkheid van 50 procent reductie van het gebruik van bestrijdingsmiddelen in 2020 en het uitfaseren van de meest risicovolle pesticiden, en vervanging ervan door ecologische methoden. In tomaten, appels en consumptieaardappelen realiseren de duurzaamste gangbare telers nu al 50 procent reductie, bijvoorbeeld in de teeltprogramma’s Milieukeur en Schoon Water voor Brabant.

In aardbeien niet haalbaar

In de eveneens onderzochte aardbeienteelt in de vollegrond is de halvering van het middelengebruik in 2020 niet haalbaar. Uitfaseren van alle risicostoffen op korte termijn is lastig en vraagt extra inspanning in onderzoek en ontwikkeling. Ook is er het risico van resistentie tegen middelen.

Stapsgewijze uitfasering, te beginnen met de acht ‘bijenpesticiden’ die door Aldi Duitsland op een zwarte lijst zijn geplaatst, is wel goed mogelijk, schat het CLM in. Verder kunnen aardbeientelers het gebruik beperken als ze, in geval van een calamiteit, toestemming kunnen krijgen ‘op recept’ een correctiemiddel in te zetten.

Impuls vanuit de supermarkten

Het CLM-onderzoek, verricht in opdracht van Greenpeace, concludeert dat supermarkten een noodzakelijke impuls kunnen geven aan de verduurzaming van de teelt. Als ketenpartners van de telers staat de retail een scala aan mogelijkheden ter beschikking, uiteenlopend van informatie/bewustmaking en bijdragen richting telers tot aan het stellen van inkoopvoorwaarden.

Eén van de meest effectieve maatregelen, beloning van duurzamere producten en productiemethoden, moet uit de markt komen, volgens het onderzoek. Dat kan in de vorm van een duurzaam certificaat als harde inkoopeis en/of een meerprijs.

‘Duurzaamheidsopslag naar telers’

“Met een kleine duurzaamheidsopslag op de consumentenprijs – mits deze wordt doorgegeven aan de teler – ontstaat financiële ruimte voor verduurzaming”, stelt onderzoeker Peter Leendertse van CLM. “Door bijvoorbeeld een opslag van 3 eurocent per kilo consumptieaardappelen kunnen aardappeltelers de gewasbescherming verduurzamen op het niveau van Milieukeur. Dat betekent een fikse daling van het gebruik en vermindering van het aantal risicostoffen.”

‘Signaal aan de markt’

Kees Kodde van Greenpeace: “Dit CLM-onderzoek laat zien dat supermarkten de verduurzaming van de landbouw en het uitfaseren van bijengif een enorme push kunnen geven, als ze duurzame telers belonen en een signaal aan de markt afgeven dat ze hun assortiment duurzame producten aanzienlijk willen opschroeven. Dat is de steun die duurzame telers nodig hebben.”