CLM: appelbloesemkever wacht niet op ministerie

De appelbloesemkever is een zeer lastig beestje voor alle fruittelers, ook voor biologische telers. De kever legt eitjes in de bloemknop van de appelboom, waarna de larve zich een weg door die hele bloemknop vreet en de fruitteler achterlaat met een gehavende oogst.

De kever werd tot 2022 bestreden met een biologisch middel, Raptol. Ook in de biologische fruitteelt. En in de buurlanden België en Duitsland gebeurt dat ook nu nog. Maar hoewel het een biologisch middel is, is het ook schadelijk voor nuttige insecten, zoals bijen en vlinders. Daarom moet het vóór de bloei worden toegepast. En die komt er al snel aan. Tegelijkertijd is het van belang ook een biologisch middel met risico’s voor het milieu niet ondoordacht toe te staan.

Tot 2023 vrijstelling voor Raptol

Tot 2023 werd voor Raptol een vrijstelling verleend, omdat er – ondanks de risico’s voor nuttige insecten en ook voor het waterleven in de sloot – geen effectief alternatief was om de appelbloesemkever te bestrijden. De kever heeft natuurlijke vijanden zoals roofvliegen en vleermuizen, maar het lukt niet om hem daarmee voldoende onder de duim te houden.

Ruim op tijd aangevraagd

Na een schaderijk appeljaar 2023 vroeg de georganiseerde fruitteelt al in oktober 2023 opnieuw een nieuwe vrijstelling aan voor dit jaar. Procedureel loopt zo’n aanvraag dan in een periode van drie maanden via inspectiedienst NVWA en toelatingsinstantie Ctgb naar het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV).

Het ministerie geeft, als NVWA en Ctgb een positief advies hebben gegeven over de vrijstelling, duidelijkheid over de toepassingsvoorwaarden. Dat is belangrijk om zo onbedoelde schade van het gebruik te minimaliseren. Daarbij moet worden gedacht aan voorwaarden op het gebied van driftreducerende spuittechnieken en spuitvrije zones langs de watergangen.

Traagheid van LNV is onbegrijpelijk

De aanvraag ligt nog steeds bij LNV, in afwachting van een besluit. De traagheid van het ministerie is onbegrijpelijk. Zeker omdat deze vrijstelling ook voor de biologische fruittelers cruciaal is. Stimuleren van biologische teelt is een belangrijk doel van het ministerie en de trage opstelling nu helpt daar niet bij. Het valt op dat vrijstellingen voor chemische middelen soms sneller worden verleend. En de kever wacht niet. In de bast van de appelboom zijn ze de winter doorgekomen en nu zitten ze klaar in afwachting van de bloei.

Maak Raptol verkrijgbaar ‘op recept’

Hoe kan een vrijstelling voor Raptol worden verleend met minimale risico’s voor nuttige insecten en het milieu? Heel gericht voor de boomgaarden met de grootste keverplagen? Hier ligt het al bestaande instrument van de gecontroleerde distributie voor de hand. Dat betekent dat Raptol alleen te verkrijgen is ‘op recept’, na vaststelling van noodzaak. Logisch omdat de kever lang niet overal en op alle bedrijven huishoudt. Juist voor een plaag als appelbloesemkever geldt dat die voor de individuele fruitteler relatief eenvoudig is aan te tonen. Zo is een schadearm appeljaar in 2024 hopelijk nog net te realiseren.