premium
Een groep Chinese landbouw- en voedingsconcerns – zoals de fruitgroep CHIC-Group – is opgeklommen tot de wereldwijde top. Ze worden in hun overnamedrift geholpen door goedkoop krediet van staatsbanken en een enorme, deels van de buitenwereld afgesloten, thuismarkt.
De Chinese markt voor voeding groeit als kool. De gemiddelde Chinees is steeds rijker en eet steeds meer vlees, zuivel en eieren. Tussen 2010 en 2025 verhuizen zo’n 300 miljoen Chinezen van het platteland naar de stad. In de stad wordt toenemend ingekocht bij moderne supermarkten die hogere eisen stellen aan kwaliteit en veiligheid van voedsel.
China wil onafhankelijk zijn
Westerse bedrijven domineren de productie van hoogwaardige voedingsmiddelen en de handel in agrarische grondstoffen. Maar in China, dat niet houdt van afhankelijkheid, zijn de afgelopen jaren met behulp van de staat voedselreuzen ontstaan.
Staatsbanken verschaffen goedkoop krediet waarmee de bedrijven binnenlands investeren, maar waarmee ze ook in het buitenland overnames doen.
5 grootheden op een rij:
- Agrarisch handelshuis Cofco
- Varkensslachter WH Group
- Zuivelbedrijf Yili
- Zuivelbedrijf Mengniu
- Fruitproducent en -handelsbedrijf CHIC Group
Henk Riswick
1. Cofco: tentakels in landbouw en voeding
Het grootste bedrijf in de Chinese agribusiness is zonder twijfel Cofco. Het vanuit Peking geleide staatsbedrijf is het grootste agrarische handelshuis in Azië en een van de grootste producenten van voedingsmiddelen in China. Ook verwerkt het graan. In 2014 tekende Cofco voor een jaaromzet van naar schatting €60 miljard.
Cofco rapporteert aan de Nationale Raad die onder leiding staat van premier Li Keqiang. Cofco is zoals veel Chinese bedrijven niet heel transparant. In de omzet zitten ook tal van activiteiten die zich niet direct onder landbouw of voedingsmiddelen laten scharen.
Grote overnames
In 2011 deed Cofco voor het eerst een grote overname. Het bedrijf kocht Tully Sugar, dat nu valt onder dochterbedrijf Cofco Tunhe. Tully Sugar is goed voor 10% van de jaarlijkse Australische suikerverwerking. De overname kostte $ 145 miljoen. De sprong naar het internationale hoofdtoneel volgde in 2014 met de overname van twee grote handelsconcerns: Nidera en Noble Agri.
Als handelsbedrijf is Cofco al heel lang een instrument van de Chinese overheid. In moeilijke jaren importeert het bedrijf zoveel als het kan, en in jaren van Chinese overschotten, werden deze rücksichtlos en zonder al te veel aandacht voor de prijs uitgevoerd. Cofco is dan ook geen gewoon bedrijf. Het bestaat om een redelijke prijs voor de boer te garanderen en te zorgen voor voldoende en betaalbaar voedsel.
Omdat de Chinese vraag sneller groeit dan de Chinese consumptie, wil de staat dat Cofco zich meer mengt in de internationale graanhandel, die van oudsher wordt gedomineerd door Amerikaanse en Europese spelers. Cofco nam daartoe vorig jaar voor vele miljarden een meerderheidsbelang in bij zowel de landbouwdivisie van handelsconcern Noble in Hongkong en het Rotterdamse Nidera.
Nederlands Nidera overgenomen door Cofco
Nidera wordt gerekend tot de wereldwijde subtop in de graanhandel en zal een cruciale rol spelen in het netwerk dat Cofco aan het spinnen is. De overname van Nidera door Cofco is de grootste overname van een Nederlands bedrijf door een Chinees bedrijf ooit. Het jaar voor de overname realiseerde Nidera een omzet van zo’n €13,5 miljard. Nidera is vooral sterk in Argentinië, Brazilië en Oost-Europa.
De rol van Cofco zal de komende jaren verder toenemen. De staat zou tot $10 miljard aan overnames willen financieren. In de markt wordt gerekend op de overname van een grote Amerikaanse partij.
2. WH Group: grootste varkensslachter ter wereld
WH Group is de grootste varkensvleesproducent ter wereld. In 2013 kocht het bedrijf, toen nog Shuanghui, als grootste Chinese varkensslachter de grootste Amerikaanse varkensslachter, Smithfield Foods. De Amerikaanse directie bleef intact en de Chinezen beloofden Amerikaanse standaarden naar China te halen, niet andersom. De overname kostte $4,7 miljard.
De opkomst van het bedrijf is indrukwekkend. WH Group werd in 1958 door de agrarische gemeente Luohe in de provincie Henan opgezet als kleine slachterij. In 1984 werd Wan Long aangesteld als voorzitter van het toen sterk verliesgevende bedrijf. Onder Long groeide het bedrijf snel en schreef het bedrijf weer zwarte cijfers. In 1992 sloot Wan Long een pact met 16 institutionele beleggers uit 6 landen.
Reuters
Zo kwam er geld voor verdere groei en professionalisering. Shuanghui ging onder merk vlees verkopen en groeide uit tot de grootste slachterij van China. Het bedrijf is deels een integratie. Vorig jaar was WH Group goed voor een productie van 17,7 miljoen varkens. Het bedrijf slachtte veel meer dieren; namelijk 47,2 miljoen. De omzet kwam uit op $22,2 miljard. Ruim 4 keer zo groot als Vion dus. Er werd een nettowinst geboekt van bijna $1 miljard.
Grootste deel omzet met verpakt vlees
Het bedrijf realiseerde vorig jaar 53% van de omzet met verpakt vlees. Vers vlees was goed voor ruim 40% van de omzet. WH Group wil meer investeren in vlees met toegevoegde waarde, en hikt bovendien door de overname van Smithfield aan tegen een vrij grote schuld.
Een gedeeltelijke beursgang leverde enkele miljarden op terwijl dit jaar WH Groups minderheidsbelang in het Spaanse Campofrío werd verkocht voor ruim $350 miljoen.
Campofrío is eigenaar van de Nederlandse vleeswarenproducent Stegeman. De verkoop van het minderheidsbelang betekent volgens de 75-jarige Long niet dat WH Group Europa links zal laten liggen. Sterker, het bedrijf is nadrukkelijk op zoek naar overnamekandidaten in Europa. De markt lijkt dun gezaaid, aangezien de meeste grote spelers coöperatief zijn georganiseerd, dan wel in handen zijn van rijke families die eerder overnamekandidaten op afstand hielden.
3. Yili en 4. Mengniu: Mongoolse veroveringsdrift
De Chinese vraag naar geïmporteerde babymelkpoeder is enorm. Ondanks het Chinese melamineschandaal in 2008 groeien de Chinese zuivelaars als kool. De grootste twee spelers zijn Yili en Mengniu. Ze komen uit Binnen-Mongolië, een relatief dunbevolkte regio in het Noorden waar traditioneel veel vee graast.
In 2014 rapporteerde Yili een omzet van €6,8 miljard, terwijl Mengniu voor €6,1 miljard tekende. Ze worden waar het kan gesteund door de staat, die de markt deels afschermt. Bij Mengniu is de staat de grootste aandeelhouder. Cofco-voorzitter Ning Gaoning zit ook het bestuur van Mengniu voor.
Een andere grote aandeelhouder is het Franse Danone. Chinese bedrijven lijken zich dan ook erg bewust van het belang van knowhow van de grotere, meer professioneel geleide zuivelconcerns in Europa en in mindere mate de VS.
Yili is eveneens in handen van de staat. Het bedrijf heeft een wat meer volledig productassortiment, werkt samen met Dairy Farmers of America en kent een strategische samenwerking met Wageningen UR. Zo’n 10 medewerkers van Yili zijn op werkdagen te vinden op de campus.
5. CHIC Group: stille gigant
CHIC Group is een grote speler in de productie en handel van fruit. Omzetcijfers geeft de onderneming niet prijs, maar het bedrijf telt circa 10.000 werknemers en heeft sinds 2014 een nieuwe, futuristische campus in Shanghai als thuisbasis. Topman Edward Yan Ming Zhu is een persoonlijke vriend van Aalt Dijkhuizen, de oud-bestuursvoorzitter van Wageningen UR.
In het jaar 2000 mocht CHIC Group zich rekenen tot de wereldwijde elite van exporteurs van conserven. CHIC Group is eigenaar van een producent van fruitdranken in Spanje, de VS en Thailand. Het bedrijf runt onder meer duizenden hectares aan boomgaarden voor peren, perziken, mandarijnen en olijven.
Mogelijkheden voor investering in Nederland
Het bedrijf is toeleverancier van fruit aan Del Monte, Coca Cola-fabrieken in Australië en Nieuw-Zeeland en Yum Brands, het bedrijf achter fastfoodketens Pizza Hut en KFC. Het bedrijf verkoopt onder de eigen merknaam Invo een kokosnootdrankje in de VS. CHIC Group betrekt producten van honderdduizenden kleine telers.
Zhu kijkt momenteel naar mogelijkheden in Nederland te investeren. Daarbij is de Chinees vooral geïnteresseerd in zuivel en vlees.
Beheer
WP Admin
Bewerk bericht