Ineens viel mijn vak als psycholoog mooi samen met de fruitwereld bij kersengate.
Iedereen zal hebben meegekregen dat er twee middelen werden verboden. Voor de beeldvorming werden beiden biologisch genoemd, maar dat was een beetje gejokt. Dat is echter niet mijn punt. Kersengate is namelijk een prachtig voorbeeld van een ‘prisoner’s dilemma’: een dilemma dat veel eerstejaars psychologen in de collegezaal voorbij hebben horen komen.
Kersengate is een prisoner’s dilemma
Het is heel simpel: twee gewapende overvallers worden opgepakt en los van elkaar verhoord. Als ze allebei zwijgen, krijgen ze beiden een lichte straf voor wapenbezit. Als de één de ander als schuldige aanwijst, zal de eerste vrij komen en de ander straf krijgen. Als ze allebei bekennen, krijgen ze beide straf. Wat zou je doen? Je weet niet wat de ander doet. Gok je op de beste oplossing voor beiden? Of ga je voor jezelf?
Ga je voor eigenbelang met een fantastische oogst, terwijl je eerlijke collega’s een matige oogst plukken?
Kersengate is een prisoner’s dilemma. De middelen waren met restricties toegestaan. Wat als die restricties niet voldoende zijn? Hou je je netjes aan de regels met de mogelijkheid dat je collega’s het wel vaker gebruiken, waardoor jij de enige bent met een slechte oogst? Ga je voor eigenbelang met een fantastische oogst, terwijl je eerlijke collega’s een matige oogst plukken? Als grote groep kun je natuurlijk ook massaal te veel spuiten met het risico dat niemand het meer mag gebruiken. Of houdt iedereen zich aan de regels waardoor je een eerlijke concurrentiepositie ten opzichte van elkaar hebt? Dat laatste is wel zo eerlijk, maar aangezien je niet weet of de rest ook die keuze maakt, is dat wel spannend. Voor je het weet ben jij het armste telertje in de club.
Inmiddels is duidelijk welke keuze gemaakt werd door een deel van de sector. Ook al is het weer toegestaan, op social media associëren mensen kersen nu met gif. En zo verloor alsnog iedereen.
