De champignonsector heeft het nieuws gehaald met een misstand al jaren bestaat en daarom geen nieuws is. Wellicht een aanzet voor andere teeltsectoren in een vergelijkbare situatie om ook eens publiekelijk duidelijk te maken hoe de vlag er bij hun bijhangt.
Collega’s in de teeltsector weten doorgaans aardig welke gewassen renderen en welke niet. Champignons zijn een product waarmee al jaren achtereen amper droog brood te verdienen valt. Dat weten u en ik allang, en anders weet u het bij deze.
Sector richting de uitgang
Sinds deze week weet ook de rest van Nederland hoe de vlag er bij de champignonbedrijven bijhangt, dankzij uitgebreide aandacht op het NOS-journaal en in breed uitgemeten verhalen in niet de minste bladen als het Financieel Dagblad en de Volkskrant.
Telers kregen de ruimte om te vertellen dat ze de ene na de andere collega de deur zien sluiten, en voor hun eigen bedrijven geen toekomst meer zien. LTO-vakgroepvoorzitter voor de champignonsector Ko Hooijmans mocht vervolgens vertellen dat de ellende komt door de moordende Poolse concurrentie, en bovenal vanwege de onwil van supermarkten om het eigen Nederlandse product voor een lonende prijs in de winkel te leggen. De malaise is reëel gezien de neergang van het aantal champignonbedrijven: rond de eeuwwisseling waren er nog zo’n 500 à 600, en nu nog zo’n 100.
De champignonsector wist het nieuws al vaker te halen, in 2010 en 2011 nog vanwege misstanden met arbeid. De sector was daar zelf debet aan, en zorgde zelf voor de oplossing met de instelling van het Fair-Produce Keurmerk.
Geen nieuws
Dat de sector het nu ineens voor elkaar krijgt om de schijnwerpers op zich gericht te krijgen, is op zijn minst bijzonder. Het zal de komkommertijd wel zijn, want geïnformeerd worden over het feit dat mooie productiebedrijven kapot gaan omdat afnemende partijen niet bereid zijn op zijn minst de kostprijs voor hun inkoop te betalen, is weliswaar ook een misstand, maar zeker geen nieuws, en al helemaal niet iets waar de gemiddelde journaalkijker van wakker ligt.
De afnemers van de ondermaats betaalde champignons deert het overigens ook niet. Voorzitter Kooijmans was door zijn achterban op pad gestuurd naar de inkoopafdelingen van de voornaamste retailers, om te pleiten voor gunstiger prijsafspraken. “Ik liep steeds aan tegen een muur van onwil”, geeft hij desgevraagd aan. De reactie van Albert Heijn in de berichtgeving op het journaal: “De prijs van champignons is tot ieders tevredenheid.” Vrij vertaald: de sector kan de pot op.
Onwetend en naïef
Het is wel zeker dat de champignonsector er financieel gezien geen slag wijzer van wordt. Het is wel een schreeuw om aandacht van een sector die naar de knoppen aan het gaan is.
‘De handelsmacht ligt bij de supermarkten, maar het begint bij de journaalkijker’
En wellicht is het een opstapje voor andere producenten van groenten en fruit om duidelijk te maken dat ze in de knel zitten, omdat ze feitelijk behandeld worden als een financiële sluitpost. Ja, de handelsmacht ligt bij de supermarkten, maar het begint bij de journaalkijker. Die weet nu dus maar weer dat met elk bakje champignons dat te goedkoop langs de winkelkassa gaat, de betreffende producent wat van zijn bestaanszekerheid inlevert. Als de Hollandse burger-consument dat nou maar vaak genoeg te horen krijgt, dan zou toch een keer het moment aan moeten kunnen breken dat die de super ter verantwoording roept?