‘Businessmodel glasaardbei onder druk in België’

Het verdienmodel van veel verwarmde aardbeienteelten in België staat sterk onder druk door de huidige zeer hoge gasprijzen. Dat stelt SBB Accountants & Adviseurs vast.

Het Belgische Accountants & Adviseurs bracht de kritische kostprijs van energie in kaart voor de aardbeienteelt. “Bedrijven moeten voor aanvang van de volgende gestookte teelten – in het najaar van 2022 – zeer goed de energiekosten in beeld brengen en op basis daarvan keuzes maken voor het wel of niet planten”, aldus het accountantskantoor op vilt.be.

Van € 25 naar € 110 per MWh

De doorsnee aardbeienteler kende redelijke tot goede jaren met een gemiddelde opbrengst van € 3,50 tot 3,75 per kilo tegenover een gemiddelde kostprijs van € 2,80 tot 3,10 per kilo. Dat blijkt uit cijfers van SBB Accountants & Adviseurs. Aan dit stabiele verdienmodel kwam plotseling een einde toen de grasprijs vorig najaar sterk begon te stijgen. “De gasprijs bedroeg jarenlang zo’n € 25 per MWh, maar nu ligt hij boven de € 110 per MWh. Hierdoor is de kostprijs gestegen en zijn de opbrengsten niet meer toereikend om voldoende marge te houden”, vertelt Bart Baets, consulent tuinbouw bij SBB.

Vast of variabel contract

Deze dalende tot negatieve marges gelden als telers volgens het normale stookregime verwarmen en gas moeten aankopen met een variabel contract. In de praktijk hebben veel telers de verwarming teruggedraaid om de energiekosten onder controle te houden, maar daardoor is de productie verlaat. Telers die werken met vaste gascontracten, konden wel gewoon produceren.

SBB Accountants & Adviseurs bracht de kostprijs en opbrengsten van tientallen glastuinbouwers actief in de aardbeienteelt in kaart over een aantal jaren. Het gaat om bedrijven die de combinatie hebben van gestookte glasteelt, plastic tunnels en stellingenteelt.

Break-even zonder marge

Hoewel ook de prijzen voor meststoffen sterk oplopen, blijft energie de belangrijkste kostenpost. Bij € 25 per MWH maakt de gasprijs 15 tot 20% uit van de kostprijs, bij € 100 is dat 50 tot 60%. Op basis van de berekeningen stelt SBB dat 50 MWh de kritische kostprijs betreft. “Veel bedrijven zullen dan break-even draaien zonder marge op hun teelt. Dat is het moment dat je je moet afvragen of je wel rendabel aardbeien kunt telen.”

Winterteelt ter discussie

Waar de gasprijs komende winter vermoedelijk hoog blijft volgens SBB, zou dat in 2024 en 2025 anders kunnen zijn. Op de termijnmarkt kunnen op dit moment prijzen worden vastgelegd voor respectievelijk € 46 en 35 per MWh. “Dat zijn niet meer de bodemprijzen van de afgelopen jaren, maar beter dan € 110 per MWh. Misschien gaan we in toekomst wel verder vooruit plannen en kopen we niet langer gas in voor de laagste prijs, maar voor een vaste prijs. Dat zou een stukje ondernemerszekerheid bieden”, aldus Baets.

Lees ook: ‘Glasaardbei tot nu toe met minder energie’