‘Brusselse impuls’

Doodzonde dat GMO-subsidie niet wordt aangewend voor actuele thema’s.

Minister Carola Schouten van Landbouw publiceert binnenkort een versoepelde invulling van de GMO-regeling. Partijen als ZON, Coforta en Veiling Zaltbommel wachten dit allemaal niet af. Zij zullen (ook) voor 2019 hier geen beroep op doen.

Prioriteiten

De Gemeenschappelijke Marktordening (GMO) voor groenten en fruit dateert al uit 1996. In beginsel is deze bedoeld voor een breed scala activiteiten op gebied van milieu, kwaliteit, biologische productie, marketing, energie, promotie en innovatie. Elke lidstaat kiest met een zogenoemde Nationale Strategie voor prioriteiten.

Marktgericht produceren

Toenmalig staatssecretaris Martijn van Dam koos in 2016 in de strategie 2017-2020 voor versterking van afzetstructuur, marktgericht produceren en verduurzaming. Zijn bedoeling was ongetwijfeld goed, maar in de praktijk stuit de regeling op veel weerstand.

Deelname ingewikkeld

Het debacle met FresQ heeft ook veel telers kopschuw gemaakt om aan de regeling mee te doen. Een terugvordering van € 50 miljoen hangt nog in de lucht. GMO-deelname is sindsdien ook dramatisch ingewikkeld en tijdrovend. Niemand wil een fout maken, op straffe van een fikse boete. Voor menig telersorganisatie is dit alleen al daarom reden om af te haken. Minister Schouten versoepelde de regeling eerder dit jaar, maar volgens deskundigen is deze verruiming wel heel zuinig. Het wachten is nu wat de nieuwe versie betekent.

Producentenorganisaties

Wat zeker niet verandert is de verplichting om subsidie via producentenorganisaties aan te vragen. In versnipperd Nederland, met enkele grote telers buiten deze verenigingen, is dit soms een onoverbrugbare barrière.

Is de magere invulling van GMO erg? Het is maar net hoe je er naar kijkt. Er zijn organisaties, zoals Harvest House, die prima draaien én ook investeren zonder GMO-subsidies. Het kán dus wel. Tegelijkertijd is het doodzonde dat Brussels geld niet wordt aangewend voor actuele thema’s, zoals risicoafdekking in de vorm van verzekeringen of verbeteren van marktstructuur. Ook collectief onderzoek hangt aan het infuus. Dit zou best een Brussels impuls kunnen gebruiken.