De Europese voedselproductie mag niet in gevaar komen doordat de kunstmestproductie in het slop raakt. Maatregelen zoals handelsblokkades, tegen Rusland mogen niet gericht zijn op productiemiddelen die van belang zijn voor de voedselvoorziening, inclusief grondstoffen voor de kunstmestindustrie.
Dat zijn twee elementen van het Europees meststoffenbeleid, dat volgende week onder supervisie van Europees commissaris Frans Timmermans wordt bekendgemaakt.
De kunstmestindustrie moet minder afhankelijk worden van grondstoffen van buiten Europa en de boeren moeten minder afhankelijk worden van de kunstmestindustrie, vindt de Europese Commissie.
Geen nieuwe wetgeving
Het beleidsstuk bevat geen nieuwe wetgeving, maar zal wel als onderlegger worden gebruikt bij politieke beslissingen die in de komende periode moeten worden genomen.
We moeten een duidelijke visie ontwikkelen om de economische zekerheid voor onze boeren te verzekeren en – allereerst – de voedselzekerheid voor de bevolking waarborgen
Landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski heeft eerder deze maand tegenover het Europees Parlement al een tipje van de sluier opgelicht over de boodschap die volgende week naar buiten komt. “We moeten een duidelijke visie ontwikkelen om de economische zekerheid voor onze boeren te verzekeren en – allereerst – de voedselzekerheid voor de bevolking waarborgen.”
Fabrikanten ondersteunen bij hoge energieprijzen
Een van de doelen is te voorkomen dat in de Europese Unie een tekort aan kunstmeststoffen ontstaat. Een maatregel die daarbij past, is de versoepeling van de staatssteunregels, waardoor het mogelijk wordt kunstmestfabrikanten te ondersteunen, als de energieprijzen te hoog oplopen.
Meststoffenbalans
De verwachting is dat de Europese Commissie zal aankondigen meer werk te gaan maken van een meststoffenbalans voor de landbouw. Op basis daarvan zou op den duur de toepassing van gebruiksnormen (maximaal 170 kilo stikstof per hectare) kunnen worden losgelaten, al is dat waarschijnlijk nog verre toekomstmuziek.
VVD-Europarlementariër Jan Huitema zegt dat zo’n meststoffenbalans naadloos aansluit bij het advies van Johan Remkes over de stikstofaanpak. Remkes bepleit de invoering van een (afrekenbare) stoffenbalans, waarbij boeren zelf met eigen maatregelen kunnen sturen op de aanvoer en afvoer van mineralen. Huitema vindt dat de Europese Commissie nu eindelijk ook de weg vrij moet maken voor het gebruik van kunstmestvervangers. “Zelfs het eigen wetenschappelijk instituut van de Europese Commissie zegt dat er eigenlijk niets in de weg staat om kunstmestvervangers naast kunstmest toe te laten”, aldus Huitema.
De VVD’er is echter niet heel optimistisch over de toeschietelijkheid van de Europese Commissie op dat punt. Met name het directoraat-generaal voor milieu, onder leiding van Europees Commissaris Virginijus Sinkevičius, is nog niet bereid kunstmestvervangers toe te laten.
Kunstmestvervanger voor heel Europa?
Bert-Jan Ruissen (SGP) denkt dat het hoogst haalbare is dat de kunstmestvervangers worden toegelaten voor de niet-kwetsbare nitraatzones in de Europese Unie. Ongeveer 70% van het Europese areaal is aangewezen als kwetsbare nitraatzone. Nederland en alle omliggende landen horen daarbij. “Wat mij betreft komt de kunstmestvervanger voor heel Europa beschikbaar. Dit is hét moment”, zegt Ruissen.