Boomkweker speelt op Floriade in op groene golf stadsontwikkeling

Van den Berk Boomkwekerijen uit het Brabantse Sint-Oedenrode is in Europa een van de grootste leveranciers van plantmateriaal en profiteert van die groene golf. Op de Floriade (kavel 74) presenteert het bedrijf zich en informeert hij bezoekers over het belang van groen voor het klimaat en biodiversiteit.

Van den Berk kweekt bomen op drie locaties: in Brabant, Engeland en Duitsland. Met totaal 475 hectare, 1.600 boomsoorten/cultivars en ruim honderd medewerkers is het bedrijf een van de grootste boomkwekerijen in Europa. Zo’n 70% van de opgekweekte bomen gaat de grens over.

Er is een directe relatie tussen groen en gezondheid, uit meerdere onderzoeken blijkt dat een groene leefomgeving leidt tot minder zorgkosten

De afnemers zijn overheden, projectontwikkelaars, exploitanten van themaparken en golfbanen, groenaannemers en hoveniers. In het ruim tachtigjarige familiebedrijf staat de derde generatie aan het roer. Johan van den Berk is een van hen. Hij is kleinzoon van de grondlegger, medeaandeelhouder en hoofd marketing.

Natuurlijk is Van den Berk verheugd over de groeiende aandacht voor stedelijk groen. “De vraag naar bomen is groot, vooral de afgelopen twee jaar. In een aantal segmenten is schaarste ontstaan en dus bieden wij zo nodig alternatieve soorten en cultivars aan. Dat kunnen wij omdat wij een groot assortiment hebben.”

Lees ook dit interview: Niek Roozen: ‘Groene stad van toekomst zie je op Floriade in de praktijk’

Klimaatverandering

Niet alleen uit oogpunt van marketing is hij blij met de groene golf. “Decennialang was groen sluitpost bij stadsontwikkelingen. Bouwen, bouwen, bouwen was het parool. Door de klimaatverandering en meer recent de coronapandemie is de aandacht gaan verschuiven. Meer groen leidt tot minder hittestress, meer biodiversiteit en tot leefbare steden. Dat begint iedereen zich te realiseren. Prima dat de Floriade deze editie op dit thema is geconcentreerd.”

Vergroening van steden heeft ook een economische component. “Woningen in groene wijken zijn meer waard. Wat nog belangrijker is: er is een directe relatie tussen groen en gezondheid. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat een groene leefomgeving leidt tot minder zorgkosten. En ook tot meer sociale cohesie en minder agressie.”

De Trudo Toren

De Trudo Toren in Eindhoven, het eerste Vertical Forest in Nederland, is een van de projecten waar Van den Berk trots op is. Het gaat om een woontoren van 70 meter hoog, ontworpen door de Italiaanse architect Stefano Boeri. Aan de gevels hangt bij ieder appartement een enorme plantenbak met daarin bomen (totaal 125 stuks), struiken en vaste planten. “Voor ons was dit project een forse uitdaging. Zo’n groene woontoren vraagt om afgewogen keuzes. Welke bomen zijn geschikt voor de zon- en schaduwzijde? Voor welke bladkleur kies je? Welke maatregelen neem je om de groeiplaats zo optimaal mogelijk te maken?”

Het groene gebouw is in oktober 2021 opgeleverd. “Er staan meer groene flatgebouwen van Stefano Boeri in de wereld. Het concept slaat aan. Bijzonder van de Trudo Toren is dat het hier om sociale woningbouw gaat. Daaruit blijkt dat groen wonen niet alleen bereikbaar is voor de rijken.”

Groene ontmoetingsplaats

In Hengelo (Overijssel) is Van den Berk Boomkwekerijen betrokken geweest bij de transformatie van het Industrieplein aan de achterzijde van het station. Wat voorheen een desolate doorgangsplek was, is nu een ontmoetingsplaats met veel groen en een skatebaan. Klimaatadaptatie en biodiversiteit hadden hoge prioriteit. “Daarom kozen wij, gemeente Hengelo en de architect (buro Lubbers) voor droogtetolerante soorten en bomen die aantrekkelijk zijn voor insecten zoals Japanse honingboom en acacia.”

Beplanting in stedelijk gebied stelt hoge eisen aan de groeiplaats. “Dat vraagt onderzoek vooraf, een goede inrichting van de groeiplaats en monitoring achteraf. De grootte van de kroon en hoeveelheid bladgroen van een bepaalde boomsoort zijn afhankelijk van de kwaliteit van de groeiplaats. Alleen dan kunnen bomen eco-diensten leveren zoals koelen en CO₂ en water opnemen. Dat lukt ook op onverwachte locaties. Zo hebben wij een project uitgevoerd in Brugge, boven op een parkeergarage. Dat is nu een prachtig plein geworden met drie soorten lindes.”