Biotuinder boert al jaren goed

Biologische telers profiteren jaar na jaar van een vraagmarkt. Toch blijven de arealen klein en nauwelijks groeiend. Hoe kan dat?

Morgen en overmorgen komen de biologische tuinders en boeren en hun partners in de keten tot aan de consument weer bijeen in Zwolle. Voorheen de Biovak is nu de Bio Beurs. Deels nog steeds een wereldje apart, dat zich aan allerlei ijzeren tuinbouwwetten weinig gelegen laat liggen. Overvoerde markt die gedomineerd wordt door  een paar grote afnemers, die de prijs naar believen omlaag kunnen drijven? Niet voor biologisch. Zoals het al twintig jaar sappelen is voor telers van gangbare groente en gangbaar fruit, zo anders gaat dat in de biologische teelten. Daar klaagt de handel over hoe lastig het is om aan voldoende product te komen. De uitbetaalprijzen voor de telers zijn al jaren goed tot zeer goed.

Ooit leidde dat gegeven, gecombineerd met een toen nog riante omschakelsubsidie, tot een hausse aan omschakelaars. Dat viel even tegen. De prijzen gingen subiet omlaag en al vóór de nieuwe eko-telers door hun tweejarige omschakelperiode heen waren had menigeen spijt als haren op zijn hoofd.

Maar kan die deuk in het vertrouwen nu nog als verklaring gelden voor het feit dat er maar zo weinig nieuwe omschakelaars zijn? De markt voor de producten is in de meeste Europese landen gestaag blijven groeien, dwars door de crisis heen met percentages in dubbele cijfers. De groente- en fruitarealen in Nederland echter groeiden nog maar minimaal.

Pura Natura

In de glasgroentesector hield men wellicht de adem in voor de knal, die het biologisch telen op een biologisch substraat zou kunnen gaan veroorzaken. Dat concept zo welluidend Pura Natura gedoopt, moest met een slimme lobby de standaard gaan worden in de nieuwe Europese wetgeving voor biologische teelt.

En zelfs als het dat niet werd, dan nog zou toch elke weldenkende consument wel inzien dat het keurmerk Pura Natura net zoveel milieuwinst waard was als het officiële Europese biologische keurmerk?

Die nieuwe Europese wetgeving – eventjes vertraagd door de nieuwe regelkritische Europese Commissie – zal eerder strenger worden dan milder. En rekenen op de weldenkende consument, dat is een wiebelige basis voor investeringen. Niet dat het winkelend publiek volstrekt onnadenkend alleen maar naar het putje van de laagste prijs toe stroomt. Dat niet. Maar het denken van een consument wordt elke dag weer vermengd met allerlei andere motieven. Hoeveel tijd heb ik vandaag? Waar rij ik toevallig langs? Wat heb ik deze week allemaal nodig? Wat luxer koken? Of met het bord op schoot naar de Wereld Draait Door kijken?

6-0

Een generiek keurmerk als biologisch, dat voor groente, eieren, pasta, koffie, zuivel, tomatenpuree, kaas, brood, appelmoes, diepvriespinazie, hetzelfde is, dat zorgt voor gemak. Je weet zeker – wat incidenten daargelaten – dat men in die productieketen een stapje of wat harder heeft gelopen voor het milieu en dat is je wel wat waard. En zolang je ervaringen met kwaliteit en smaak goed zijn, kan voor een bescheiden 5 procent van de consumenten de schakelaar op de stand ‘bij twijfel kies ik voor biologisch’.

Ik constateerde in het voorjaar van 2009 dat in de strijd om de gunst van de milieubewuste consument tussen Biologisch en Zo-goed-als-of-misschien-zelfs béter-dan-biologisch het 6-0 was voor Biologisch.

Dat was misschien toch te streng. Stichting Pura Natura verdient de eretreffer voor het feit dat ze er nog steeds ís en niet minder strijdbaar dan zes jaar geleden.