Betere balans met verlengde opkweek

Bij plantenkwekerij Combinations in ’s Gravenzande worden bijna 60 daagse tomatenplanten opgekweekt voor de belichte teelt bij Lans Tomaten.

Onder groeilicht is het lastig om planten bij het begin van de teelt te beteugelen in hun groeikracht. Daarom bestond de wens om te starten met een grotere plant. Vincent van der Lans: “Dan heb je de plant sneller in balans. In deze tijd hoef je dan minder hoge etmalen te draaien. En als de eerste tros er bij thuiskomst al uit staat, dan ben je ook sneller in productie.”

Proeven
Vorig jaar deed Combinations allerlei proeven om te kijken of het opkweken van een grote plant haalbaar was. Martin Noordam: “We hebben allerlei pot-maten beoordeeld. Daar zaten flinke verschillen tussen. Je wilt de groei zo veel mogelijk beperken. Hoe groter de pot, hoe makkelijker de plant er vandoor ging.”
Daarom is uiteindelijk gekozen voor een pot met de gebruikelijke gangbare lengte en breedte. De pot is wel een centimeter hoger dan bij traditioneel opgekweekte planten, om meer volume beschikbaar te hebben voor de grotere wortelmassa van de langer op te kweken planten. Daarnaast geeft het grotere potgewicht voldoende stabiliteit aan deze zwaardere planten met grotere stokken, zodat ze niet gaan omvallen. Op de potten wordt zo zuinig als mogelijk water gegeven, om de groei te blijven beperken.
Verder is geëxperimenteerd met diverse rassen. “Het ene ras kan deze manier van opkweken makkelijker hebben dan de andere. Je ziet hele gekke verschillen.”
Om de planten af te kunnen leveren met een tweede tros in bloei, en een eerste tros waarvan de tomaatjes al aangelegd zijn, worden ze op het opkweekbedrijf al bestoven met hommels van. Die krijgt de teler bij aflevering van de planten mee. Van der Lans: “Die overgang gaat feilloos.”

Inhoezen
De langere opkweek brengt uiteraard extra kosten met zich mee. Martin Noordam van Combinations: “Ze staan langer. Je moet ze een keer extra wijder uitzetten, om te eindigen op 3,5 pot per vierkante meter. Gelijk al op eindafstand zetten werkt niet. Dat kost onnodig veel meters, en dan groeien de planten niet. Je werkt ook met grotere stokken. Dat kost meer tijd. En ook het inpakken kost extra arbeid.”
De tomatenplanten worden aan het eind van de opkweek namelijk allemaal ingehoesd, om beschadigingen bij het uitplanten met dit grote plantmateriaal te voorkomen. Daarvoor bleken geen standaard bloemenhoezen te gebruiken. Noordam: “Je kunt er niet zomaar elke hoes omheen gooien. Sommige uitgeteste hoezen gaven te veel bladbeschadiging. We hebben voor dit doel een aparte hoes laten maken.”
Van der Lans merkt dat zo’n hoes ook makkelijker werken is voor het personeel, dat de planten na het transport niet meer eerst voorzichtig uit elkaar hoeft te halen. “Iedereen kan een plant netjes uit een hoes halen. We hebben minder uitval dan bij gewoon opgekweekte planten.” Het uitplanten kost nu wel iets meer tijd dan voorheen.
“En daarna moet je ze wel heel snel vastzetten en schoon dieven. Maar als je dat eenmaal weet, is dat ook zo gedaan.” De grotere plant krijgt vanaf het begin direct meer water dan voorheen gebruikelijk. “Hij moet snel wortelen, want de plant is nu veel beheerster.”
Energie valt er in de belichte teelt niet te besparen met de komst van grotere planten. “Je moet er eerder en sneller licht op zetten, omdat de plant groter is.”

Onbelichte teelt
Het belang van het beter beheersbaar kunnen houden van planten speelt in de winter alleen bij de belichte teelt. Van der Lans: “Voor onbelichte teelten voegt het niets toe.”
Voor een komende late planting in week 4, na een herfstteelt tomaat, gaat Van der Lans echter ook de langer opgekweekte planten gebruiken. Dan speelt eenzelfde behoefte om de plant in balans te kunnen houden met de toenemende hoeveelheid buitenlicht.
De volgende wens? Van der Lans: “Een plant waarvan de derde tros al bloeit bij thuiskomst.” Dat is al wel geprobeerd, maar lukte tot nu toe nog niet. De plant werd te zwak, doordat het gebruikte steenwol-volume te beperkend bleek voor de wortels. Noordam: “Het blok is met een nog een week langere opkweek dan bijna een centimeter hoger geworden, zo vol zit het met wortels. En je kunt ook niet met een grotere pot starten, anders gaat de plant er gelijk in groei vandoor.”
Een nog langere opkweek vraagt ook meer ruimte op de teeltvloer, en nog een keer extra uitzetten.

Bekijk meer foto’s over de verlengde opkweek.

Bron: Groenten & Fruit actueel – Auteur: Peter Visser