Automatisch 6 meter breed vliesdoek leggen

Op verzoek van een teler heeft Cropshop ongevouwen vliesdoek van 6 meter breed op de rol ontwikkeld. In samenwerking met een mechanisatiebedrijf is er een machine gebouwd om die rollen automatisch te kunnen leggen. Het is een alternatief voor handmatig vliesdoek leggen.

Ieder voorjaar is het weer een hele klus om de vervroegde teelten te bedekken met vliesdoek. Dat gebeurt nu met ongevouwen vliesdoek tot een breedte van 3 meter of met gevouwen vliesdoek tot een breedte van wel 22 meter. Zo’n doek bestaat dan uit meerdere aan elkaar geplakte banen. Het uitvouwen van een dergelijke breedte vanaf de rol vraagt takt en bij het leggen mag het niet of nauwelijks waaien. Het vastleggen gaat handmatig, soms door het plaatsen van (zand)zakken, soms door het dichtmaken van de geultjes. Al met al is dat een jaarlijks terugkerende klus die veel arbeidsuren vraagt.

Ongevouwen vliesdoek

Bij ongevouwen vliesdoek is 3 meter een beperking bij het leggen. In dat kader kreeg Henry Rombouts van Cropshop, een vooraanstaande leverancier van vliesdoek, al eens de vraag van een Duitse teler om plano doek van 4,5 meter te leveren. Vorig jaar klopte een vooruitstrevende preiteler bij Rombouts aan met de vraag of het mogelijk was om plano vliesdoek van 6 meter breed te ontwikkelen. Na overleg met de fabriek bleken hiervoor al meerdere vergelijkbare aanvragen te liggen.

Rombouts ging daarop aan de slag met de zogenoemde moederrollen. Die hebben een vaste breedte van minimaal 0,80 en maximaal 3,40 meter. Daar zitten nog enkele standaardbreedten tussen. In zijn netwerk wist hij een gespecialiseerd bedrijf te vinden en zo werd een ongevouwen vliesdoek van 6 meter breedte samengesteld. Dat doek verschilt op geen enkele eigenschap van het gebruikelijke vliesdoek, alleen zijn de zijkanten extra verstevigd. Cropshop is momenteel de enige leverancier van dit vliesdoek. De prijs per hectare is nagenoeg hetzelfde als van de huidige vliesdoeken van dezelfde kwaliteit.

Koker en machine

DETO uit Maasbree bleek de expertise te hebben voor het ontwikkelen van de machine. Foto: DETO Mechanisatie

Het samenstellen van 6 meter breed ongevouwen vliesdoek was stap één. Daarna volgde het ontwikkelen van een 6 meter brede koker die het gewicht van zo’n rol kan dragen zonder door te buigen. Ook het transport werd onder de loep genomen én er moest een machine worden ontwikkeld die deze doekbreedte kan dragen en kan leggen. Mechanisatiebedrijf DETO uit Maasbree was hier vanaf het begin bij betrokken en zij bleken ook de expertise in huis te hebben. Die bouwde de machine en voor geïnteresseerden doen ze dat ook. De richtprijs van zo’n machine ligt tussen € 10.000 en € 15.000 (excl. btw), met name afhankelijk van het gewas en de transportbreedte.

Werkwijze machine

Het leggen van het plano vliesdoek gaat volledig automatisch. Allereerst wordt de koker in een gedragen rol geplaatst. Vervolgens maakt de machine al rijdende met een kouter links en eentje rechts twee geultjes en legt daarin met een schijf het vliesdoek. Twee wielen drukken vervolgens de sleuf dicht en gelijktijdig het vliesdoek aan zodat het goed vast komt te liggen. Alleen de kopeinden moeten handmatig vastgelegd worden. De machine krijgt ondersteuning van meerdere steunwielen die het vliesdoek begeleiden tot op het plantbed. “Het principe werkt inmiddels uitstekend. De grootste uitdagingen zijn de verschillende grondsoorten en de diepte van het wegsteken. Je moet niet te diep wegsteken, want dan krijg je het zonder scheuringen niet meer los, maar ook niet te ondiep, want dan ligt het niet goed vast.”

Goed alternatief voor grote bedrijven

Rombouts ziet mogelijkheden voor dit vliesdoek in teelten als prei, ijsbergsla en spitskool. “Het enige nadeel is dat je het doek niet eraf kunt halen en weer terug kunt leggen. Dat gebeurt in de praktijk soms wel, bijvoorbeeld om in ijsbergsla een behandeling uit te voeren tegen valse meeldauw of om een keer het onkruid te bestrijden. Ook in prei is dat wel eens het geval. Dat zul je dus voor lief moeten nemen en deze beperking geeft meteen aan dat het doek ook niet in alle teelten bruikbaar is. Maar voor grote bedrijven met vroege teelten die veel moet afdekken is dit wel een heel goed alternatief voor het met losse arbeidskrachten handmatig leggen van vliesdoek. Hoe je het ook wendt of keert, dat is lastig en zwaar werk waar dit vliesdoek een alternatief voor is.”

Henry Rombouts ziet mogelijkheden voor dit vliesdoek in teelten als prei, ijsbergsla en spitskool. Foto: Henry Rombouts