‘Alle partijen voor eerlijke prijs boer en tuinder’

Dat kwam maandag 1 febuari naar voren in het Verkiezingsdebat Landbouwtransitie. Zes politieke partijen mochten hun zegje komen doen in Nieuwspoort. Van links naar rechts waren de Kamerleden het er over eens dat het huidige voedselsysteem niet leidt tot een correcte beloning voor schone en efficiënt geproduceerde agrarische productie. In het ‘oude’ systeem zit de boer klem. Milieu, klimaat en biodiversiteit zijn alleen maar achteruit gegaan en consumenten eten zich massaal richting obesitas en suikerziekte.

Debat voor links publiek

Regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, aangevuld met de constructieve oppositiepartijen GroenLinks en PvdA kwamen maandagmiddag 1 februari op uitnodiging van onder meer Bionext, Natuur en Milieu en Greenpeace debatteren over hoe het voedselsysteem beter kan. De partijen deden hun zegje voor een nogal links publiek: van de online volgers van het debat gaf 22% aan GroenLinks te zullen stemmen en maar liefst 21% bleek aanhanger van de in het debat niet vertegenwoordigde Partij voor de Dieren.

VVD vaardigt vertrekkend Kamerlid af

Opvallend was dat VVD Kamerlid Arne Weverling afvaardigde. De Westlander staat na één zittingsperiode in de Tweede Kamer niet meer op de kieslijst. Voor boeren en tuinders die graag rust in de tent willen, is dat jammer. Zijn debattoon was ontspannen en zijn pleidooi kraakhelder: “We hébben nu een energie- en een klimaatakkoord. Geef die de tijd om tot wasdom te komen en laat ondernemers binnen die kaders ondernemen.”

Meerderheid Kamerleden voor btw-verlaging

Ook lijkt zich een meerderheid af te tekenen voor het goedkoper maken van groente en fruit door een verlaging van de btw, en een verhoging van de vleesprijs door een doelheffing. Dat eerste kan met het tweede worden gefinancierd. Dan zou er nog geld over zijn voor veehouders die hun bedrijven willen verduurzamen.

In het duo-debat over deze prijspolitieke ingrepen werden helaas twee voorstanders tegenover elkaar gezet: Laura Bromet van GroenLinks en Pieter Grinvis van ChristenUnie. Alleen CDA‘er Eline Vedder gaf vanaf de zijlijn nog wat tegengas, voornamelijk omdat een btw-maatregel belastingtechnisch te ingewikkeld zou zijn. Bovendien wilde ze het eigen Risico- en Transitiefonds naar voren brengen.

Energietransitie als voorbeeld

VVD’er Weverling mengde zich niet in dit specifieke debat. Ook niet toen ChristenUnie-Kamerlid Grinvis aanhaalde dat dit in de energietransitie al ‘perfect’ werkt met een ODE die de SDE++ financiert. Dat elke glastuinder weet dat ‘perfect’ in deze niet bepaald het juiste woord is, had Weverling best even mogen memoreren. Hij hield het tegen het einde van het debat bij de verzuchting dat hij er een hekel aan heeft dat ‘we het in Den Haag allemaal zo mooi kunnen vertellen, maar niet aan ondernemers vragen waaraan zij nu echt behoefte hebben’.

Wat die behoeft van ondernemers is? Ja, natuurlijk, een eerlijke prijs voor hun kwaliteitsproducten en voor de groene diensten waarnaar volgens de partijen maatschappelijke vraag is. Daarbij is ‘eerlijk’ natuurlijk een tamelijk subjectief begrip. Maar wat de ondernemer volgens VVD en CDA vooral wil: niet weer een hele serie nieuwe regels en doelen die telkens weer een stukje worden gewijzigd.

Bekijk het gehele Verkiezingsdebat Landbouwtransitie: