‘Afkalvende tombola’

Heeft u de laatste tijd of jaren ook het vele nieuws gelezen van de coöperatieve afzetorganisaties? Wat opviel was de vaak positieve toon van veel artikelen versus slechte rendementen voor hun leden.

Natuurlijk zullen er uitzonderingen zijn, maar het merendeel voldoet aan de genoemde criteria. Het zijn net politieke partijen die in verkiezingen slecht scoren en daar toch weer een positieve draai aan weten te geven.

Waarneembaar is een alternatieve ontwikkeling: een forse schaalvergroting van primaire teeltbedrijven met eigen afzetontwikkeling en groothandelsbedrijven die teeltbedrijven starten, of deze door fusie of anderszins aan zich weten te binden. Deze bedrijven komen tegemoet aan de wensen van grootafnemers, zoals discounters en supermarkten.

Marktgerichtheid belangrijkste kenmerk

Binnen deze innoverende ondernemingsvisie is marktgerichtheid het belangrijkste kenmerk, naast specialisatie, mechanisatie en schaalgrootte. De doorgroei zal voorlopig alleen maar toenemen, waardoor bedrijven kapitaalintensiever worden, het karakter van gezinsbedrijven overstijgen en erfopvolging moeilijker of misschien onmogelijk zal worden. Ook hierin ontwikkelen zich alternatieven, zoals ontvlechting van eigendom en exploitatie of gebruik.

Afnemen van overproductie

Hopelijk kan ook de overproductie door een betere marktinformatie afnemen, doordat vraag en aanbod beter op elkaar afgestemd worden. In ieder geval wordt de voedselketen korter door directe contacten tussen producenten en afnemers, en gaan rendementen niet verloren aan spelers zonder toegevoegde waarde. Wat er voor de oude stijl afzetorganisaties overblijft, is waarschijnlijk een afkalvende tombola van productgerichte bedrijven. Vaker bedrijven zonder opvolger.