Boeren en bedrijfsadviseurs constateren veel fouten op de nieuwe kaartlagen van RVO, die zichtbaar maken welke sloottypes er langs percelen liggen en welke bufferstroken hierbij gehanteerd moeten worden.
RVO publiceerde de nieuwe kaartlagen op 1 februari. Deze laten onder andere zien of sprake is van watervoerende of droge sloten. In het eerste geval is de hoofdregel om een bufferstrook van 3 meter te hanteren. In het tweede geval moet een bufferstrook van 1 meter aangehouden worden. Op die bufferstroken mag niet bemest worden. Bij veel bedrijven blijken er echter afwijkingen te zijn. Sloten die volgens de boer droog zijn, staan als watervoerend op papier, en vice versa.
‘Landelijk beeld’
Meerdere adviesbureaus bevestigen dat dit landelijk het beeld is. Wat de omvang is van het probleem kan niemand nog exact aangeven. “Maar bij de klanten waar we tot nu toe aan de slag zijn gegaan met het intekenen van de landschapselementen, speelt dit eigenlijk bij allemaal in meer of mindere mate”, zegt Jeroen van den Hengel, bedrijfsadviseur bij Alfa Accountants en Adviseurs. Hij ziet dat bij elk bedrijf wel 1 of meerdere sloten anders op de kaart staan dan dat volgens de boer de werkelijke situatie is.
We moeten nu overal van A tot Z kijken of alles klopt
Ook Abab-bedrijfsadviseur Wim Dirks schat in dat er bij elk bedrijf dat sloten heeft wel iets is wat niet klopt. “Dat betekent dat we nu overal van A tot Z moeten kijken of alles klopt. Dat vergt veel tijd.” Naast de droge en watervoerende sloten, noemt hij als belangrijke aandachtspunten: recent gedempte sloten, en het verschil tussen greppels en sloten.
Impact mestplaatsingsruimte
Het probleem is dat als de waterlopen onjuist op de kaart staan, dit van invloed is op de omvang van de bufferstroken en daarmee ook de mestplaatsingsruimte. Tegelijk kunnen boeren nu nog nergens aangeven dat waterlopen volgens hen verkeerd op de kaart staan. Waterschappen leverden de informatie voor de kaartlaag.
“Alleen in de Gecombineerde Opgave kun je aangeven dat je het niet eens bent met de typering”, aldus Countus-adviseur René Meems. Vanaf 1 maart tot 15 mei kunnen boeren de Gecombineerde Opgave doen. “RVO gaat die na 15 mei beoordelen”, geeft Meems aan.
Start mestuitrijseizoen
Op zijn website geeft RVO aan nog niet te weten hoelang het duurt voordat bedrijven de beoordeling hiervan zullen zien. “Wij vertrouwen erop dat u de bufferstrook zo gebruikt als u denkt dat het moet”, stelt de instantie. Ondertussen begint echter wel het mestuitrijseizoen.
Het stelt boeren voor een dilemma: houd je de kaarten van RVO aan, of ga je uit van de situatie zoals die volgens hen daadwerkelijk is. Alfa-adviseur Van den Hengel adviseert dat laatste, en dan met name in het kader van de mestwetgeving. “Voor het GLB is aangegeven dat de overheid 2023 beschouwt als leerjaar. In die zin maak ik me voor het GLB minder zorgen qua eventuele sancties. Maar voor de Meststoffenwet ligt dat anders, zeker nu Nederland onder een vergrootglas ligt. Ons advies is dan ook: ga goed de feitelijke situatie na, kijk welke bufferstroken je hierbij moet aanhouden, en houd je hieraan.”