Actiegroep: vergunning nodig voor middelen in akkerbouw

Het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de akkerbouw ligt onder vuur. De actiegroep Meten=Weten zegt dat voor het middelengebruik een vergunning nodig is. Akkerbouwvakbond NAV en LTO Nederland weerspreken dat.

Ongeveer honderd akkerbouwers verspreid over heel Nederland hebben afgelopen dagen van de provincie te horen gekregen dat gekeken wordt naar de vraag of de toepassing van gewasbeschermingsmiddelen in hun teelten in lijn is met de Natuurbeschermingswet. De actiegroep Meten=Weten heeft bij alle twaalf provincies een handhavingsverzoek ingediend. De provincies beoordelen nu of er sprake is van een overtreding en of er handhavend opgetreden moet worden.

Als de provincies vinden dat er sprake is of kan zijn van een overtreding, is het gevolg dat akkerbouwers een vergunning nodig hebben om gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken die mogelijk een effect hebben op de natuur in Natura 2000-gebieden.

Lelieteelt

De actiegroep Meten=Weten heeft eerder een juridische procedure gevoerd tegen het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de lelieteelt bij het natuurgebied Holtingerveld in Drenthe. De bestuursrechter in Noord-Nederland oordeelde toen dat niet goed was vastgesteld dat het middelengebruik zonder gevolg was voor het natuurgebied. Tegen de uitspraak is hoger beroep aangetekend.

De provincies hebben akkerbouwers via een brief op de hoogte gesteld van het handhavingsverzoek. In Friesland viel die brief bij een aantal akkerbouwers rauw op het dak, zegt Teun de Jong van de Nederlandse Akkerbouwvakbond NAV. Hij zegt dat voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen geen natuurvergunning nodig is. Het College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden heeft de middelen beoordeeld en akkerbouwers houden zich aan de gebruiksvoorschriften, zegt hij. “Als ik met een auto over de Afsluitdijk rijd, hoef ik daarvoor ook geen vergunning, ook al rijd ik dwars door een gebied met aan weerszijden een Natura 2000-gebied.”

Lijst met 14 gewasbeschermingsmiddelen

Meten=Weten heeft de provincies een lijst met 14 gewasbeschermingsmiddelen gestuurd die worden toegepast in verschillende teelten rondom natuurgebieden. Voor elke provincie zijn natuurgebieden vermeld die gevoelig zijn voor bestrijdingsmiddelen en voor elke provincie zijn bedrijven (perceelsnummers) genoemd die de middelen (mogelijk) gebruiken. Meten=Weten wil dat de stoffen niet langer worden toegelaten in de provincies met het doel om de instandhouding van de natuur te waarborgen.

Volgens de Europese regelgeving moeten provincies ervoor waken dat de natuur in Natura 2000-gebieden niet verslechtert. De actiegroep wijst erop dat onder andere de insectenstand in Nederland lijdt onder het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en de aanwezigheid van die middelen in Natura 2000-gebieden. “Significante effecten zijn niet met de nodige zekerheid uitgesloten. Het voorzorgsbeginsel in het Europees recht dwingt er dan toe om in te grijpen”, aldus Meten=Weten in een toelichting aan de provincies.

Gezondheidseffecten

Dat de actiegroep de natuurwetgeving aangrijpt om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen aan banden te leggen, heeft te maken met de constatering van Meten=Weten dat de Europese natuurregels de natuur juridisch beter beschermen tegen gewasbeschermingsmiddelen dan dat omwonenden beschermd zijn. De actiegroep is vooral bang voor de gezondheidseffecten op de mens van verschillende middelen.