Aardwarmte heeft nieuwe financiële instrumenten nodig

Om de stroperige ontwikkeling van aardwarmte in Nederland vlot te trekken, is een nieuw financieel instrument nodig. Steun via de SDE++-regeling werkt vaak niet voldoende.

Dat schrijft koepel Geothermie Nederland. De organisatie doet een reeks aanbevelingen om versnelling te realiseren, omdat een landelijk versnellingsplan is vertraagd. Tegelijkertijd haalt Nederland de CO2-doelen in 2030 niet, bleek afgelopen week. Geothermie Nederland denkt dat in Nederland in 2030 een aardwarmteproductie mogelijk is van 18,4 PJ. Dat ligt boven de ‘bescheiden’ kabinetsdoelstellingen van 15 PJ. In 2023 bleef de productie nog steken op 6,8 PJ.

De huidige SDE++-regeling blijkt in veel gevallen niet geschikt voor geothermieprojecten

Een versnelling is nog niet aanstaande, gezien het beperkt aantal aanvragen voor nieuwe boringen binnen de steunregeling SDE++ in 2023 (zeven). “Eén van de meest urgente behoeften binnen de sector is een nieuw financieel instrument dat specifiek is toegesneden op geothermie. De huidige SDE++-regeling blijkt in veel gevallen niet geschikt voor geothermieprojecten”, schrijft de koepel. De lange terugverdientijd van geothermieprojecten en de hoge initiële investeringen vragen om een aangepaste financiële benadering.

Doorbraken steunen

Daar komt bij dat een garantieregeling voor aardwarmte gestopt is. Een specifieke garantieregeling is toch echt nodig om de risico’s te beheersen bij een boring. Dat boringen niet altijd slagen, bleek recent in Middenmeer. Verder vraagt de koepel om een innovatiefonds voor geothermie, waaruit innovatie in boringen, pomptechnieken en zoekmethoden gefinancierd kan worden. Met het pas gestarte programma Geo4All is al wel overheidsgeld (topsectormiddelen) gestoken in innovatie van de aardwarmtesector.

Risico’s niet te veel bij bedrijven

Het is verder belangrijk dat toekomstige investeerders in aardwarmte het vertrouwen houden in aardwarmte via bijvoorbeeld aansprakelijkheid. Er moet een centraal schadefonds komen, waarbij het risico niet uitsluitend bij individuele aardwarmtebedrijven komt te liggen. Een andere veiligheidssysteem is een stoplicht, dat bij bodembrillingen waarschuwt. Het schrijft voor onder welke condities nog geproduceerd mag worden. Geothermie Nederland is voor zo’n systeem, maar vindt dat hierbij ook naar de belangen van de aardwarmtebedrijven gekeken moet worden.