Aan de slag met robots, data en AI

De druk ligt op de tuinbouw. Kabinet-Schoof wil minder arbeidsmigranten en ziet de oplossing in verdergaande automatisering én robotisering. Hiervoor gaat de spreekwoordelijke knip van de portemonnee. Maar zo simpel is het niet, getuige ook het aantal robots dat in de land- en tuinbouw op de markt is.

In de landbouw is tot nu toe eigenlijk maar één echt succes op dit terrein: de melkrobot. Een jaloersmakend staatje: van de 14.000 melkveebedrijven zijn er inmiddels 5.000 volledig gerobotiseerd!

Arbeid speelt in de tuinbouw de hoofdrol. Er is meer. De opdrachten op het gebied van voedselveiligheid, efficiëntie, milieu en klimaat lijken alleen met moderne technieken, data en misschien ook wel kunstmatige intelligentie (AI) haalbaar.

Grens aan inzet arbeidsmigranten

Terug naar arbeid. Of eigenlijk, het tekort aan mensen in Nederland en tegelijkertijd een dalende arbeidsproductiviteit. Er zit een grens aan de inzet van arbeidsmigranten. In de glastuinbouw en vollegrondsgroenteteelt is dit een acuut probleem. In de verwerking pakt nieuwe technologie het vele handwerk al wel op, dit lukt nog niet in de oogst. Het is ingewikkeld om een machine bloemkool, aardbeien of asperges te laten oogsten.

De slimme machines zijn ook nodig voor verduurzaming van teelten. Het palet gewasbeschermingsmiddelen slinkt. Er zijn al wel autonome machines die onkruid wieden of wegbranden. Zij staan nu nog bij de voorlopers. De robots zouden op biologische bedrijven ook veel werk uit handen kunnen nemen.

Haken en ogen aan wet- en regelgeving

Regeltechnisch zijn er ook nog veel haken en ogen. Wet- en regelgeving loopt meestal achter de ontwikkelingen aan. Het gaat hier om veiligheid op de akker en op de weg. Interessant is welke rol kunstmatige intelligentie gaat spelen. Let wel, niet óf maar welke! De machines verzamelen steeds meer data, koppelen deze aan elkaar en handelen daarop. Echter, en daar komt toch vakmanschap om de hoek kijken: hoe ga je om met extreme omstandigheden? Die data kunnen overigens heel goed van pas komen in een traject van doelsturing; een ander stokpaardje van dit kabinet.

Niks mis dus met innovatie en technologische trajecten. Tegelijkertijd, wees je bewust van maatschappelijke achterdocht. De burger vertrouwt het niet altijd meer. Hier ligt een opdracht om het traject, het hoe en waarom uit te leggen.