Ook Poolse tuinbouwmedewerkers thuis met WW

Ook Poolse tuinbouwmedewerkers zitten in Polen met een Nederlandse WW-uitkering. Maar anders dan wat Nieuwsuur suggereert is dat niet per definitie illegaal.

Met beelden van bladplukkende Polen in een tomatenkas op de achtergrond, vertelden Mariëlle Tweebeke en Siebe Sietsma van Nieuwsuur gisteren in hun uitzending het verhaal van Poolse boekhoudkantoortjes die Poolse uitzendkrachten helpen om een WW-uitkering aan te vragen en te krijgen terwijl ze naar Polen zijn teruggekeerd. Het UWV keert uit op Nederlandse adressen, soms wel tientallen uitkeringen op één enkel adres in Nederland.

Nieuwsuur maakt duidelijk dat er sprake is van een verdienmodel voor door Polen gerunde boekhoudkantoren, die willens en wetens in Nederland werkende landgenoten benaderen om tegen een kleine vergoeding een uitkering te regelen. Ook als ze allang terug naar Polen zijn en daar vakantie vieren of alweer ander werk doen. Valsheid in geschrifte en fraude, met duizenden uitkeringen, ter waarde van miljoenen euro’s.

Ook vanuit tuinbouw de WW in

De in de uitzending geschetste praktijk is ook van toepassing op de wat langere seizoensarbeid in de Nederlandse tuinbouw. Iedereen die ten minste 6 maanden heeft gewerkt, heeft na ontslag recht op 3 maanden WW.

Maar de wetmatigheid dat je voor het uitgekeerd krijgen van WW per se in Nederland moet wonen, is echter niet zo hard als door de NOS wordt gesteld. Dat zegt Henry Stroek van CNV Vakmensen. Hij begeleidt regelmatig Polen die buiten hun schuld worden ontslagen.

Thuis wachten op nieuw teeltseizoen

“Een arbeidsmigrant die wordt ontslagen, bijvoorbeeld als in het najaar de tomatenbedrijven leeg komen te liggen, die kan ‘export’ aanvragen bij het UWV. Dan kun je met een Nederlandse WW-uitkering, thuis het moment afwachten dat je weer in de kassen kunt komen werken. Je moet je dan in je eigen land wel als werkzoekende inschrijven en daar ook solliciteren.”

Die sollicitatieplicht geldt voor Nederlanders met een WW-uitkering ook. De controle op die plicht is in het buitenland misschien wat lastiger, maar wordt ook in Nederland niet al te intensief uitgevoerd, is de ervaring van vakbondsman Stroek.

‘Draaideurconstructie is probleem’

“Het probleem begint er natuurlijk mee dat werkgevers mensen jaar na jaar in een legale draaideurconstructie zetten”, zegt de CNV’er. “Werkgevers ontslaan mensen na een paar tijdelijke contracten om ze niet in vaste dienst te moeten nemen. En uitzendbureaus ontslaan mensen al na 6 maanden om geen pensioenpremie te moeten gaan betalen. Al die mensen gaan tijdelijk de WW in.”

Tuinbouw heeft laagste WW-uitstroom

Overigens is de land- en tuinbouw nog steeds de sector die het minste aanspraak maakt op WW-geld van alle sectoren in Nederland. “Daarom trekken vakbonden en werkgevers zij aan zij op tegen het afschaffen van de gedifferentieerde WW-premie. Als je heel Nederland op één hoop gooit, dan spoor je sectoren minder aan om wat aan hun uitstroom naar de WW te doen.”