‘Prioriteiten stellen bij NVWA’

Het klinkt wat verongelijkt. Ja, het rommelt nog steeds bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA), maar er gaat ook heel veel goed.

Minister Carola Schouten benadrukt in de eerste alinea’s van haar brief aan de Kamer dat er ook al veel verbeteringen zijn gerealiseerd. In de inventarisatie door bureau Deloitte ligt volgens haar de aandacht op zaken die nog niet goed gaan.

Nederlandse reputatie en handelspositie in het geding

De NVWA moet op 24 toezichtsdomeinen 152 taken uitvoeren. Daarvan is er voor 100 taken te weinig of niet toereikende capaciteit om ze uit te voeren, zeggen de onderzoekers. Dat is een harde conclusie. Deloitte somt een waslijst aan risico’s en effecten op. Het is om treurig van te worden. In het dossier Plantgezondheid dreigen zelfs sancties. Nog dit jaar komt een Brusselse audit op het nieuwe controlesysteem. De dienst heeft een achterstand, met als gevolg dat producten onterecht worden doorgelaten. De Nederlandse reputatie en handelspositie zijn in het geding.

Gebrek aan kennis

Als gevolg van maatschappelijke druk krijgt de dienst meer meldingen over het niet-naleven van teeltvoorschriften. De NVWA ontbeert de kennis en ook de houding om streng te kunnen handhaven. Door gebrek aan kennis is ook de kans op ziekteverspreiding aanwezig. Eenzelfde verhaal geldt eigenlijk voor gewasbescherming. De NVWA zou 30% van de tijd aan handhaving moeten besteden. Nu is dat amper 10%.

Eén oplossing voor alle problemen bestaat niet

Kleine stapjes

Eigenlijk is het apparaat veel te log. Terug naar vroeger, met aparte inspectie- en keuringsdiensten is geen optie, ook al zou hier een deel van de oplossingen in kunnen liggen. Volgens Schouten gaat de route naar succes met kleine stapjes. Eén oplossing voor alle problemen bestaat niet. Ook geld alleen is niet zaligmakend.

Geduld en besef van eigen verantwoordelijkheid

Misschien heeft zij gelijk. De aandacht moet dan wel naar de ernstigste pijnpunten uitgaan: voedselveiligheid en exportpositie. Dat zijn serieuze waarschuwingen. Je zou iedereen binnen de dienst, van hoog tot laag, tot een extra stapje in deze dossiers willen aansporen. En voor alle stakeholders rest een beetje geduld. En natuurlijk het besef van eigen verantwoordelijkheid. Schouten heeft daar natuurlijk ook een punt.