Beter gewas, minder spuiten

Zonder gewasbescherming kan de teelt in Nederland niet, maar het moet in 2030 niet langer uitgangspunt zijn dat bespuiting van gewassen nodig is om gezonde en voldoende producten te kunnen oogsten.

Dat is de lijn die landbouwminister Carola Schouten inzet in haar toekomstvisie voor de gewasbescherming. De onderkop van de visie is: ‘naar weerbare planten en teeltsystemen’.

Wetenschappelijke kennis over gewasbeschermingsmiddelen

Schouten gaf vorige week bij het uitlekken van de rapportages over de mate waarin omwonenden worden blootgesteld aan gewasbeschermingsmiddelen al een voorschotje op haar dinsdag gepresenteerde visie. De minister constateert dat het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen op verschillende manieren onder druk staat. Enerzijds neemt de wetenschappelijke kennis toe, die maakt dat steeds vaker nadelige effecten worden gevonden van middelen. Anderzijds is de wetenschappelijke kennis niet altijd voldoende om het publiek te overtuigen dat er geen reden tot zorg is.

Steeds minder middelen beschikbaar

Gevolg: er zijn steeds minder middelen beschikbaar. Goede gewasbescherming wordt moeilijker en de kans dat ziektes en plagen weerbaar worden tegen een beperkt aantal bestrijdingsmiddelen ligt op de loer. En dus moet er een omslag worden gemaakt. De plant moet weerbaar worden gemaakt (bij voorbeeld door veredeling) en de omgeving gezond. “Kortom, er is behoefte aan een transitie waarbij het denken vanuit gewasbescherming verschuift naar het centraal stellen van weerbare planten en teeltsystemen. Om dit te bereiken is een paradigmaverandering nodig”, aldus de minister.

Weerbare gewassen en teeltsystemen

Schouten sluit aan bij de ambities van LTO Nederland, Nefyto en Agrodis, die al eerder met hun eigen ideeën zijn gekomen over de gewasbescherming. De minister schrijft dat gewasbescherming in 2030 niet in de eerste plaats is gestoeld op de toepassing van chemische middelen, maar op gewassen en teeltsystemen die tegen een stootje kunnen. Daarbij gaat het onder andere om de toepassing van het creëren van een natuurlijk evenwicht, waarbij de kwetsbaarheid voor ziekten en plagen beperkt is en waar met toepassing van precisielandbouw snel en beperkt in te grijpen om aantastingen te voorkomen.

Lees ook: Af van middelengebruik, op naar weerbaar gewas

Laagrisico-middelen

Als er nog gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn, dan gaat het om laagrisico-middelen in combinatie met emissiebeperkende technieken met geen of weinig uitstoot naar het milieu. De omgeving mag geen last hebben van het gewasbeschermingsmiddelengebruik, de uitstoot wordt tot een minimum beperkt en op de producten mogen nagenoeg geen middelen achterblijven.

“Daarmee werken we aan de ambitie om Nederland koploper te maken op het gebied van duurzame gewasbescherming, waarmee Nederlandse telers en ketenpartijen zich onderscheiden op de (inter)nationale markt”, aldus de minister.