NVWA laat gaten vallen in toezicht plantgezondheid

De NVWA besteedt 11% van haar tijd aan toezicht in plantgezondheid, preventie, borging en bestrijding van schadelijke plantenziekten en plagen. Dat aandeel is stabiel, terwijl er veel meer werk op de NVWA is afgekomen. Uit het jaarplan 2022 blijkt dat voor vrijwel alle taken in plantgezondheid het toezicht onder druk staat. Er zijn achterstanden bij het verstrekken van exportgaranties. Er is sterke kritiek van gebruikers van taken van keuringsdiensten, waarbij de aansturing van de NVWA moet komen. Jaarlijks is er op 2% van de 11.000 groente- en fruitbedrijven NVWA-toezicht, blijkt uit de NVWA-gegevens. Dat is een laag percentage. Woensdag 15 december werd bekend dat het nieuwe kabinet extra geld reserveert voor de NVWA. Hoe dit toezicht verbetert, wordt niet duidelijk in het jaarplan.

De NVWA voert veel extra monitoringzaken uit voor ToBRFV. Deze archieffoto toont een beperkte plantruiming. – Foto: Ton van der Scheer.

Grote risico‘s

De grootste problemen en risico’s doen zich voor bij bescherming van pestvrije gebieden en de aansturing van en toezicht op keuringsdiensten. Dat is verergerd door de recent ingevoerde nieuwe Europese fytosanitaire regelgeving. Hierdoor zijn er nu twee langdurige uitroeiingsacties voor recentelijk nieuw gereguleerde plantenziekten, waaronder ToBRFV. De NVWA probeert de Europese Commissie te overtuigen dat een grote inzet op bestrijding van ToBRFV niet werkt. Dit virus valt niet onder het hoogste risico door ontoereikend toezicht, stelt de NVWA.

Al enige jaren is er een grote werkpiek in het zomer- en herfstseizoen door een toename van incidenten en uitbraken. Dit zorgt ervoor dat de NVWA sommige wettelijk verplichte NPPO-taken niet goed kan uitvoeren, stelt ze zelf.

Veel taken plantgezondheid

De NVWA is verantwoordelijk voor het afgeven van jaarlijks 700.000 exportcertificaten. Voor groente en fruit waren dat er 251.000 in 2020 (95.000 in 2019). De NVWA is verder verantwoordelijk voor toezicht op import van in totaal 370.000 importzendingen, voor het beheersen van jaarlijks 6 tot 10 kleine en grotere uitbraken. Ook vallen daaronder het uitvoeren van nationale fytosanitaire onderzoeken, het ondersteunen van de handel, maar is het ook een internationaal contactpunt voor fytosanitaire zaken en toezicht en handhaving op het fytosanitaire domein.