Zonder nieuwe cao is de glastuinbouw gehouden aan de letter van de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) en andere arbeidswetten. Maar hoeft er ook geen loonsverhoging te worden betaald. De leden zijn nu aan zet.
Na het vastlopen van de onderhandelingen voor een nieuwe Cao Glastuinbouw gisteren, gaan zowel de vakbonden als de werkgeversorganisaties terug naar de leden. “Wij zullen op zeer korte termijn de leden informeren over de consequenties van werken zonder cao”, zegt werkgeversonderhandelaar Ilse Lensink.
Die consequenties zijn onder meer dat alle bepalingen van de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) van toepassing zijn op elk nieuw contract tussen een tuinbouwbedrijf en een werknemer, flex of vast. Bijvoorbeeld ook de bepaling dat pas na 6 maanden een volgend tijdelijk arbeidscontract kan worden aangeboden zonder in dezelfde keten op weg naar een vast contract te blijven. Die termijn was in de vorige cao teruggebracht naar 3 maanden.
Wij trekken een streep als WAB-aanpassingen neerkomen op verslechteringen ten opzichte van de vorige cao
In cao gevolgen WAB verzachten
De WAB maakt volgens minister Koolmees van SZW vast wat minder vast en flex wat minder flex. Voor de sectoren zoals de land- en tuinbouw die met name door dat laatste onevenredig worden getroffen, is er de mogelijkheid om in een cao op punten van de wet af te wijken. “De werkgevers hadden van meet af aan als inzet dat de WAB maximaal zou moeten worden aangepast. Maar wij trekken een streep als dat neerkomt op verslechteringen ten opzichte van de vorige cao”, aldus Sander Martins van FNV.
Lees verder onder foto
Oproepkrachten voor niks oproepen
Een van de punten waarop de bonden in de ogen van de werkgevers onvoldoende mee wilden bewegen is de uitbetaling van oproepkrachten. In de WAB staat dat een oproepkracht die 4 dagen of minder van tevoren is opgeroepen om te komen werken en op de dag zelf toch niet hoeft te komen, omdat door wat voor omstandigheden dan ook er geen werk is voor die dag, wél 100% moet worden uitbetaald. De oproepkracht heeft dan immers geen gelegenheid meer om een andere klus te regelen, redeneert de wetgever.
Als de houding van de bonden blijft zoals die is, dan denk ik dat we een lange periode zonder cao tegemoet gaan
Werkgevers wilden de verplichting tot loonbetaling bij afzegging van een oproep van 4 dagen terugbrengen naar 1 dag. “We hebben daarop een staffel voorgesteld”, zegt Martins. “1 dag van tevoren afzeggen = 100% loon, 2 dagen 80%, 3 dagen 60% en 4 dagen 40%.
‘Niet gewenst, maar wel zekerheid’
Zonder cao zal ook de regeling van de loonbetaling aan oproepkrachten van de Wab volledig van kracht zijn en blijven. Lensink: “Daarover gaan we alle tuinders informeren. Die weten dan in elk geval nu waar ze dit arbeidsseizoen aan toe zijn. Het is niet gewenst, maar het geeft wel zekerheid om je arbeidsorganisatie op in te richten.”
Lang cao-loos tijdperk
Zonder cao komt er ook geen verplichte loonsverhoging. Het loonbod van 4,5% erbij voor de komende 18 maanden is dan ook van tafel. Daar staat een vorig jaar al door de werkgeversorganisaties berekende plus van 7% op de loonkosten als gevolg van de WAB tegenover. Toch verwacht Lensink niet dat de leden van Glastuinbouw Nederland de onderhandelaars terug naar de onderhandelingstafel zullen sturen. “Ons mandaat is breed gedragen, we hebben al sinds september gewerkt aan onze inzet. Als de houding van de bonden blijft zoals die is, dan denk ik dat we een lange periode zonder cao tegemoet gaan.”