Mexico volgt zaadspoor ToBRFV Nederland

Mexico heeft in 165 monsters uit geïmporteerd groentezaad 60 ToBRFV-besmettingen aangetoond, ook uit Nederland. De uitkomsten van het onderzoek presenteerden onderzoekers van Dirección General de Sanidad Vegetal eerder deze maand op een speciaal belegd ToBRFV-symposium. In Mexico is het aantal besmettingen opgelopen naar 117. De kans op verspreiding via zaad (transmissie) is overigens zeer klein in verhouding tot transmissie via direct contact.

ToBRFV-besmetting in zaad uit VS, Nederland en Frankrijk

Over de herkomst van de eerste besmettingen in Mexico in september vorig jaar is veel onduidelijkheid. Mexico kijkt daarbij dus ook naar de internationale handel in zaad en vruchten. De onderzoekers vonden besmet zaad uit de Verenigde Staten, Nederland en Frankrijk. In totaal zijn monsters uit 15 landen onderzocht. In Nederland wordt de uitkomst betwijfeld, omdat Mexico een oude, zeer gevoelige, moleculaire toets heeft gebruikt met grote kans op besmettingen en daardoor ook op vals-positieve uitkomsten.

Ook in Italiaans onderzoek na de ToBRFV-uitbraak in Sicilië eind 2018 is besmet zaad gevonden in 10% van de onderzochte zaadpartijen. Hier is niet duidelijk welke methode van onderzoek is gebruikt. De internationale standaard daarvoor wordt nog verder ontwikkeld.

Trostomaat met voor ToBRFV gebruikelijke symptomen als gemarmerde gele vlekken. – Foto: Groenten & Fruit

Verwijten vanwege ontbrekende rapportage in Israël

Mexicaanse onderzoekers hebben op het congres met de vinger gewezen naar Israël. Volgens de onderzoekers kan de wereldwijde verspreiding van het besmettelijke virus mogelijk voor een deel worden toegeschreven aan het ontbreken van een officiële rapportage van de besmetting met het virus in 2014 in Israël. De onderzoekers stellen dat sinds 2014 nog gewoon internationaal is gehandeld, ook met Israël dat toen al besmet was.

Het Nederlandse crisisplatform TuinbouwAlert verwijst naar eerder gepubliceerde informatie over overdracht. Daarin staat: “Voor andere, al langer bekende, Tobamo-virussen is overdracht via zaad een route. Het ligt in de rede dat dit ook voor ToBFRV geldt, maar dat is nog niet vastgesteld.”

Zaadbedrijven testen zaadlots op ToBRFV sinds 2016

De koepel voor bedrijven van uitgangsmateriaal Plantum ziet een overdracht via zaad als zeer onwaarschijnlijk. “Overdracht van ToBRFV via zaad is mogelijk, maar zeer onwaarschijnlijk. Zaadlots voor vermarkting worden namelijk eerst op het virus getoetst. Zaadbedrijven zijn al vanaf 2016 begonnen zaadlots te testen op het ToBRFV. Het virus is zeer gemakkelijk mechanisch te verspreiden, via mens, dier, wind, fust, etc. Symptomen worden vaak ook pas gezien in het verloop van de teelt en niet zozeer bij aanvang. Verder is van ToBRFV bekend dat het over kan blijven op veel verschillende waardplanten, waaronder siergewassen.”