Teler en vereniging moeten knoop doorhakken over GMO

Een verbeterde GMO-subsidieregeling zet telers en afzetorganisaties nu voor keuzes voor afzetstrategie, financiën en oogstverzekering.

Er is een akkoord over een vernieuwde strategie voor de uitvoering van de Europese GMO-regeling groenten en fruit. Voor telers lijkt de regeling aantrekkelijker omdat een aantal uitgaven weer (meer) subsidiabel zijn, zoals voor oogstverzekeringen. De telers van afzetorganisaties die tijdelijk geen GMO-aanvragen deden, moesten hier zelf voor opdraaien.

Het ministerie van landbouw heeft de laatste maanden overleg gevoerd met afzetorganisaties. Aan de eindversie van de nationale strategie wordt nog gesleuteld, maar het is nog niet duidelijk of dit de afzetorganisaties over de streep zal trekken.

Afwegingen

De afzetorganisaties Nautilus en Veiling Zaltbommel laten weten de verbeteringen nog te bestuderen. Zij zaten 2 jaar in de zogenaamd pauzestand en kregen (vrijwillig) geen GMO-gelden. De regeling was onaantrekkelijk en risicovol geworden na een aanpassing in 2016. Nautilus verwacht nu op de ledenvergadering van 30 mei een besluit te nemen of ze voor medio september opnieuw een GMO-programma indient.

Er is ook de kwestie tijd. In de nieuwe nationale strategie lijkt op te maken dat iets meer voorbereiding nodig is voor het opstellen van GMO-programma’s, omdat meer offertes nodig zijn bij investeringen en toelichting op de keuze voor de transactie.

Voordelen erkenning

Nautilus en Zaltbommel ontvangen geen gelden, maar zijn nog wel GMO-erkend. Dat biedt voordelen omdat de investeringen op de balans kunnen blijven staan. Ook zitten er mededingingstechnische voordelen aan een erkenning, omdat je binnen de organisatie dan prijsafspraken mag maken. De Nederlandse afzetorganisaties doen gezamenlijk onderzoek naar de juridische gevolgen van een eventuele beëindiging van een GMO-erkenning.

Risico‘s

Veiling Zaltbommel wil ook eerst de uitwerking van de nationale strategie op papier zien. Op de ledenvergadering woensdag 18 april staat een keuze voor of tegen GMO dan ook niet op de agenda.

Voor beide coöperaties speelt nog wel mee dat de risico’s aan de regeling niet helemaal zijn weggenomen omdat de Europese Commissie die handhaving op erkenningscriteria uitvoert. Ook dat wordt meegenomen in de afweging de komende maanden. Landbouwminister Carola Schouten heeft toegezegd zich in Brussel sterk te maken voor aanpassingen.

Ministerie: strategie van 2016 geldt nog steeds

Het ministerie stelt in een reactie dat er geen nieuwe nationale strategie is. De huidige strategie is in 2016 vastgesteld en geldt nog steeds. Dat betekent dat de beleidskeuzen hoe GMO-middelen in te zetten onverminderd blijven gelden.

Vernieuwingseis

“Wel is de afgelopen maanden in overleg met de sector gewerkt aan een meer werkbare invulling van de nieuwe eisen aan het operationeel programma, in het bijzonder aan de eis dat een project een vernieuwend karakter moet hebben. De eis dat een project in het algemeen een vernieuwend karakter heeft (vernieuwingseis) blijft behouden. Dit houdt in dat de producentenorganisatie niet eerder planmatige of bewuste activiteiten heeft ondernomen op het gebied van de betreffende activiteiten.”

De wijze waarop de producentenorganisatie aantoont aan die eis te voldoen, is wel sterk vereenvoudigd. En de definitie van vernieuwende projecten wordt ruimer. “Op dit moment zijn we bezig de nationale regeling die uitvoering geeft aan de GMO in Nederland aan te passen aan de nieuwe afspraken met de sector”, laat het ministerie weten.